Σαμόα (γλώσσα)

Σαμόα (γλώσσα)
Η γλώσσα Σαμόα ή σαμοανή γλώσσα (Sāmoan) είναι παραδοσιακή γλώσσα στα νησιά Σαμόα και Αμερικανικές Σαμόα. Στις δύο αυτές χώρες είναι επίσημη γλώσσα μαζί με τα αγγλικά. Ανήκει στις αυστραλονησιακές γλώσσες και πιο συγκεκριμένα στο σαμοϊκό κλάδο της πολυνησιακής υποομάδας.

Κατά προσέγγιση η γλώσσα Σαμόα ομιλείται από 570.337 ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, το 69% από τους οποίους ζει στα νησιά Σαμόα. Η μεγαλύτερη συγκέντρωση παρατηρείται στη Νέα Ζηλανδία, όπου άνθρωποι σαμοανής εθνικότητας αποτελούν την πέμπτη μεγαλύτερη ομάδα μετά τους Ευρωπαίους της Νέας Ζηλανδίας, τους Μαορί, τους Νεοζηλανδούς και τους Κινέζους. Σύμφωνα με την απογραφή του 2006 στη Νέα Ζηλανδία καταγράφηκαν 95.428 ομιλητές της γλώσσας σαμόα, 141.103 εκ των οποίων ήταν σαμοανής εθνικότητας. Η σαμοανή είναι η 4η περισσότερο ομιλούμενη γλώσσα στη Νέα Ζηλανδία, μετά τα αγγλικά, τα μαορί και τα κινέζικα. Στην Αυστραλία, σύμφωνα με απογραφή του 2006 υπάρχουν 38.525 ομιλητές της σαμοανής.

Το αλφάβητο της σαμόα αποτελείται από 15 γράμματακαι επιπρόσθετα άλλα τρία (H, K, R) τα οποία χρησιμοποιούνται σε λέξεις-δάνεια:

Χώρα
  • Αμερικανική Σαμόα
    Η Αμερικανική Σαμόα (ή Αμερικανικές Σαμόα) είναι μια μη ενσωματωμένη περιοχή των Η. Π. Α. που βρίσκεται στον νότιο Ειρηνικό ωκεανό νοτιοανατολικά της ανεξάρτητης Σαμόα. Έχει πληθυσμό 49.710 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2020 και έκταση 199 τ.χλμ. Ο απερχόμενος Αμερικανός πρόεδρος Τζορτζ Μπους ανακοίνωσε στις αρχές του 2009 τη θεσμοθέτηση της μεγαλύτερης προστατευόμενης θαλάσσιας έκτασης του κόσμου σε τρεις απομακρυσμένες περιοχές του Ειρηνικού ωκεανού, ανάμεσα στις οποίες και η ατόλλη Ρόουζ, στην Αμερικανική Σαμόα.

    Το ΑΕΠ της χώρας είναι 575,3 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ (εκτίμηση 2007). Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ είναι 8.000$.
  • Τουβαλού
    Το Τουβαλού είναι κράτος του κεντρικού Ειρηνικού και βρίσκεται 1.050 χλμ. βορείως των Νησιών Φίτζι. Είναι ένα από τα μικρότερα και πλέον απομονωμένα κράτη του κόσμου και αποτελείται από εννέα κοραλλιογενείς βραχονησίδες με μήκος 579 χλμ. και συνολική έκταση λίγο μεγαλύτερη από 26 τ.χλμ. Η πρωτεύουσα είναι η ατόλη Φουναφούτι, όπου και βρίσκεται η Φονγκαφάλε και ο πληθυσμός της χώρας είναι 10.782 κάτοικοι σύμφωνα με την απογραφή του 2012. Το Τουβαλού ήταν Βρετανική αποικία μέχρι το 1978 οπότε και ανεξαρτητοποιήθηκε. Το 2000 έγινε μέλος του Ο.Η.Ε. Το πολίτευμα της χώρας είναι Βασιλευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία στα πλαίσια της Κοινοπολιτείας. Αρχηγός του Κράτους είναι ο Βασιλιάς Κάρολος ο Γ' του Ηνωμένου Βασιλείου και εκπροσωπείται από τον Γενικό Κυβερνήτη.

    Το 2007 η κυβέρνηση των νησιών έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για τις κλιματικές αλλαγές και επεσήμανε τον κίνδυνο να βυθιστούν τα νησιά στη θάλασσα εξαιτίας αυτών των αλλαγών.