Nowy izraelski szekel
₪
Nowy izraelski szekel (lm. שקלים חדשים, szkalim chadaszim;, szikel dżadid) – oficjalna jednostka walutowa Izraela od 1985 roku. Używana także jako legalny środek płatniczy w Autonomii Palestyńskiej.Jeden nowy szekel dzieli się na 100 agor. W języku hebrajskim określa się go mianem „nowego szekla” (hebr. שקל חדש, szekel chadasz) lub w skrócie ש"ח (szach) . W Izraelu symbolem waluty jest ₪ oraz skrótowiec NIS (od angielskiej nazwy New Israeli Sheqel). Według standardu ISO 4217 waluta ta posiada kod ILS . Emitentem waluty w Izraelu jest Bank Izraela.
Szekel jest jednostką znaną z Biblii. Wspomina została w momencie, kiedy Abraham chciał nabyć grotę oraz kawałek pola w Hebronie od Chetytów.
Szekel w czasach biblijnych był nazwą jednostki masy, którą wykorzystano do nazwania jednostki monetarnej. Współczesna nazwa waluty izraelskiej odwołuje się właśnie do tej z czasów biblijnych.
Nowy szekel został wprowadzony do obiegu 1 kwietnia 1985 i zastąpił starego szekla (1 NIS = 1000 starych szekli), który wcześniej wyparł w 1980 lirę izraelską (1 stary szekel = 10 lir izraelskich), nazywaną też szterlingiem izraelskim (nazwa pochodząca z czasów Mandatu Palestyny). Denominacja starych szekli w stosunku 1000:1 miała ułatwić księgowość i usprawnić płatności przy zmianie waluty na nową. Pierwsze banknoty w 1985 roku miały nominały 50 i 100 nowych szekli. Rok później pojawił się banknot o nominale 20 nowych szekli. Nowe szekle kontynuowały tradycje promowania i utrwalania historii żydowskiej. Kolorystyka również miała odpowiadać tej, która obowiązywała banknoty starych szekli. Oficjalnie nowy izraelski szekel zastąpił stare szekle 1 stycznia 1986 roku.
Od kwietnia 2008 roku poza zwykłymi banknotami papierowymi, Bank Izraela emituje także banknoty polimerowe. Jedyne zmiany, jakie w nich zaszły, to wprowadzenia tzw. transparentnego okienka pod postacią gwiazdy Dawida.
Kraj (państwo)
-
Izrael
Izrael ( Jisra’el), oficjalnie Państwo Izrael ( Medinat Jisra’el) – państwo na Bliskim Wschodzie, położone w Azji Zachodniej na wschodnim brzegu Morza Śródziemnego. Graniczy na północy z Libanem, na północnym wschodzie z Syrią, na wschodzie z Jordanią i na południowym zachodzie z Egiptem. Przylega do niego również Palestyna, czyli Zachodni Brzeg oraz Strefa Gazy kontrolowane przez tymczasową strukturę administracyjną: Palestyńskie Władze Narodowe zwane potocznie Autonomią Palestyńską. Zewnętrzne granice Palestyny są kontrolowane przez władze izraelskie. Izrael pomimo stosunkowo małej powierzchni jest dość zróżnicowany demograficznie. W populacji liczącej 7,66 miliona większość stanowią Żydzi (75%). Drugą co do wielkości grupę stanowią Arabowie (20%). Mniejszą grupą etniczną są Samarytanie. Pod względem wyznaniowym w Izraelu występuje duże zróżnicowanie – obok żydów mieszkają również muzułmanie (Arabowie), chrześcijanie i druzowie, jak również inne mniejsze grupy religijne.
Współczesne państwo Izrael ma swoje religijne korzenie w Ziemi Izraela ( Erec Jisrael), która przez 3000 lat zajmowała centralne miejsce w judaizmie. Nowożytnym ruchem politycznym, który dążył do powstania państwa Izrael był syjonizm, datowany od 1884, kiedy w Katowicach odbył się zjazd stowarzyszeń Miłośników Syjonu (Chowewej Syjon) z całej Europy. Na tymże zjeździe przywództwo objął Samuel Mohylewer i tu zapadły decyzje o powrocie Żydów do Palestyny i o finansowym wspieraniu emigrantów.
