Język romansz

Język romansz
Bündnerromanisch, Rätoromanisch, Romanisch), znany też jako język retoromański – język obejmujący pięć grup dialektów retoromańskich, używanych w szwajcarskim kantonie Gryzonia: Sursilvan, Sutsilvan, Surmiran, Puter, Vallader.

Posługuje się nimi ok. 44 tys. osób (dane z 2017 r.). W 1938 r. język retoromański został uznany za jeden z języków państwowych Szwajcarii. W 1982 r. Heinrich Schmid z Zurychu, opracował szwajcarski standard języka retoromańskiego (Rumantsch grischun), łącząc elementy różnych dialektów. Od 1996 r. standard ten pełni funkcję języka urzędowego. „Język retoromański w wersji Rumantsch Grischun został uznany za język oficjalny do kontaktów z ludnością retoromańską”.

Kraj (państwo)
  • Szwajcaria
    Szwajcaria, Konfederacja Szwajcarska (niem. Schweiz, Schweizerische Eidgenossenschaft, fr. Suisse, Confédération suisse, wł. Svizzera, Confederazione Svizzera, romansz Svizra, Confederaziun Svizra) – państwo federacyjne w Europie Zachodniej. Jest jednym z niewielu państw, w których obowiązują szeroko stosowane formy demokracji bezpośredniej. Szwajcaria od kongresu wiedeńskiego w 1815 roku jest państwem neutralnym. Do Organizacji Narodów Zjednoczonych przystąpiła dopiero 10 września 2002 po przegłosowaniu tej decyzji w referendum minimalną większością 52% głosów.

    Nie jest częścią Unii Europejskiej ani Europejskiego Obszaru Gospodarczego – w 2001 roku Szwajcarzy w referendum zdecydowanie (77% głosów przeciw) odrzucili nawet samą koncepcję rozpoczęcia rozmów o akcesji. Posiada jednak specjalne dwustronne stosunki z UE, dzięki czemu uczestniczy w wybranych inicjatywach (np. układ z Schengen) oraz dopłaca do budżetu unijnego. Szwajcaria formalnie nie ma stolicy, jej funkcję de facto pełni jednak Berno, będące siedzibą rządu.