แผนที่ - บรัสเซลส์ (Bruxelles-Capitale)

บรัสเซลส์ (Brussels), บรูว์แซล (Bruxelles) หรือ บรึสเซิล (Brussel; Brüssel) เรียกอย่างเป็นทางการว่า แคว้นนครหลวงบรัสเซลส์ (Région de Bruxelles-Capitale; Brussels Hoofdstedelijk Gewest) หรือ แคว้นบรัสเซลส์ เป็นเมืองหลวงของประเทศเบลเยียม และเป็นศูนย์กลางหรือเมืองหลวงอย่างไม่เป็นทางการของสหภาพยุโรป (อียู) แคว้นบรัสเซลส์แบ่งการปกครองย่อยเป็นเทศบาลจำนวน 19 แห่ง รวมถึง เทศบาลนครบรัสเซลส์ (City of Brussels) ซึ่งอยู่ใจกลางแคว้นมีอาณาเขตเพียง 32.61 ตร.กม. และเป็นที่มาของชื่อแคว้นนครหลวงซึ่งกินบริเวณกว้างกว่ามาก (161 ตร.กม.) นอกจากนั้นบรัสเซลส์ยังเป็นที่ตั้งของประชาคมฝรั่งเศสและประชาคมเฟลมิช เขตเทศบาลนครบรัสเซลส์มีประชากรประมาณ 140,000 คน แต่แคว้นนครหลวงบรัสเซลส์นั้นมีประชากรรวมประมาณเกือบ 2 ล้านคน

เบลเยียมเป็นประเทศที่มีการแบ่งเขตของประชากรที่พูดภาษาดัตช์ (ทางเหนือ) และภาษาฝรั่งเศส (ทางใต้)​ โดยมีเส้นแบ่งเขตที่ชัดเจน บรัสเซลส์นั้นอยู่ในพื้นที่ของภาษาดัตช์ แต่ภาษาอย่างเป็นทางการนั้นใช้ทั้งสองภาษา โดยส่วนใหญ่เป็นภาษาฝรั่งเศส

บรัสเซลส์เป็นที่ตั้งขององค์กรระหว่างประเทศที่สำคัญหลายแห่ง หน่วยงานสำคัญของสหภาพยุโรป 2 หน่วยงาน คือ คณะกรรมาธิการยุโรป (European Commission) และคณะมนตรีแห่งสหภาพยุโรป (Council of the European Union) ที่มีสำนักงานใหญ่ในกรุงบรัสเซลส์ นอกจากนี้บรัสเซลส์ยังเป็นที่ตั้งของนาโต (NATO) อีกด้วย ทำให้หลายประเทศมีสถานทูตในบรัสเซลส์ถึง 3 แห่ง คือ สถานทูตปกติของแต่ละประเทศ สถานทูตประจำสหภาพยุโรป และสถานทูตประจำนาโต

จากการแบ่งเขตภูมิอากาศแบบเคิพเพิน บรัสเซลส์อยู่ในเขตภูมิอากาศแบบอบอุ่นชื้นภาคพื้นสมุทร (Oceanic climate - Cfb) อันเนื่องมาจากที่ตั้งนั้นอยู่ใกล้กับเขตชายฝั่งที่พัดพาลมทะเลเข้ามาจากมหาสมุทรแอตแลนติก ทำให้มีฝนตกสม่ำเสมอในอุณหภูมิที่อบอุ่น โดยจากค่าเฉลี่ย (วัดจากสถิติในรอบหนึ่งร้อยปี) นั้นแสดงให้เห็นว่าประมาณ 200 วันจะพบฝนตกในแคว้นนครหลวงบรัสเซลส์ ส่วนหิมะนั้นพบได้ค่อนข้างยาก โดยปกติแล้วจะตกเพียงปีละครั้งหรือสองครั้งเท่านั้น