แผนที่ - แคว้นกาลิเซีย (Galicia)

กาลิเซีย (กาลิเซียและGalicia) เป็นภูมิภาคหนึ่งของประเทศสเปนที่มีฐานะเป็นแคว้นปกครองตนเองตั้งแต่ปี พ.ศ. 2521 ตั้งอยู่ทางภาคตะวันตกเฉียงเหนือของคาบสมุทรไอบีเรีย มีพรมแดนร่วมกับประเทศโปรตุเกสทางทิศใต้ และมีพรมแดนร่วมกับแคว้นกัสติยาและเลออนและแคว้นอัสตูเรียสทางทิศตะวันออก

คำว่า กาลิเซีย ในภาษาไทยนั้น มาภาษาคำว่า Galicia ซึ่งมีรากศัพท์จากคำว่า Callaecia ในภาษาละติน ซึ่งภายหลังเปลี่ยนเป็น Gallaecia เป็นชื่อที่มีความเกี่ยวข้องกับชนเผ่าเชื้อชาติเคลต์โบราณ ที่เคยอาศัยอยู่บริเวณแม่น้ำโดรู ซึ่งมีชื่อว่า Gallaeci (กัลไลกี) ในภาษาละติน หรือ Καλλαϊκoί (Kallaïkoí) ในภาษากรีกโบราณ ชาวกัลไลกีเป็นกลุ่มผู้คนกลุ่มแรก ซึ่งอาศัยอยู่ในเขตแม่น้ำโดรู ที่ช่วยเหลือชาวลูซิตาเนียสู้รบกับชาวโรมันที่กำลังบุกรุกบริเวณแม่น้ำโดรู ชาวโรมันจึงใช้คำว่า กัลไลกี เป็นชื่อเรียกชนเผ่าต่าง ๆ ที่อาศัยอยู่บริเวณแม่น้ำโดรู ซึ่งพูดภาษากัลไลกี และมีวัฒนธรรมและประเพณีที่คล้ายคลึงกัน

ในศตวรรษที่ 7 นักวิชาการหลายคน ได้แก่ นักวิชาการอิซิโดโรแห่งเซบิยา ได้บันทึกไว้ว่า ชื่อชาวกาลิเซียนั้น มีชื่อที่มีรากศัพท์เดียวกับชาวกอล ซึ่งเป็นชื่อที่แปลว่า น้ำนม ในภาษากรีก เนื่องจากเหตุที่ว่าชาวกาลิเซียมีผิวที่ขาวเหมือนชาวกอล แต่อย่างใดก็ตาม นักวิชาการปัจจุบันเสนอว่าคำว่ากาลิเซียนั้น เป็นชื่อโบราณของชาวกัลไลกี ซึ่งอาจเพี้ยนมาจากคำว่า *kal-n-eH ซึ่งแปลว่า เนินเขา ในภาษาอินโดยุโรเปียนโบราณ หรือ *kallī- ซึ่งแปลว่า ป่าไม้ หรือ ชาวป่าไม้ ในภาษาเคลต์โบราณ

ในช่วงยุคกลาง คำว่า กาลิเซีย นั้นได้เพี้ยนมาจากคำว่า Gallaecia หรือบางครั้งเขียน Galletia หรือ Gallicia ในศตวรรษที่ 13 การสะกดที่ใช้บ่อยที่สุดคือ Galiza จนมาถึงศตวรรษที่ 15 และ 16 ซึ่งเปลี่ยนมานิยมเขียนว่า Galicia ซึ่งตรงกับภาษากัสเตยาโน (ภาษาสเปน) ปัจจุบัน ในศตวรรษที่ 19 ตอนปลายและศตวรรษที่ 20 ตอนต้น การสะกด Galiza ก็กลับมาเป็นการสะกดนิยมอีกครั้งสำหรับผู้ที่อยู่อาศัยในบริเวณแคว้นกาลิเซียปัจจุบัน แต่ปัจจุบันนี้ ราชบัณฑิตยสถานกาลิเซีย (Real Academia Galega) ซึ่งเป็นสถาบันที่กำหนดมาตรฐานในการเขียนภาษากาลิเซีย ได้กำหนดว่าชื่ออย่างเป็นทางการของแคว้นกาลิเซีย ต้องเขียนว่า Galicia