Kürt dilleri
Kürt dilleri veya Kürtçe (Kürtçe: Kurdî, کوردی), Hint-Avrupa dil ailesine bağlı Hint-İran dillerinin Kuzeybatı İran koluna giren ve Türkiye'nin doğu ve güneydoğusu, Suriye'nin kuzeyi, Irak'ın kuzeyi ve kuzeydoğusu ile İran'ın batısında yaşayan Kürtler tarafından konuşulan bir dil koludur. Kürtçe Irak'ta, Irak'a bağlı Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde ve de facto özerk olan Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'nde resmî dil statüsüne sahiptir. Kürt dillerinin yukarıda belirtilenler haricinde Ermenistan, Gürcistan, Türkmenistan, Lübnan, Afganistan, Rusya gibi ülkelerde az sayıda konuşanı bulunmaktadır.
Kürt dilleri Kurmançça, Soranice ve Kelhurice'dir, ancak Türkiye'de Kürtçe ile kastedilen büyük oranda bu dil grubunun ülkede en çok konuşulan kolu olan Kurmanççadır. Lekçe de birçok dilbilimci tarafından Kürt dilleri arasında kabul edilir.
Kürt dilleri kolu altında Kurmançça veya Kuzey Kürtçesi, Soranice veya Orta Kürtçe ve Kelhurice veya Güney Kürtçesi olmak üzere üzerinde fikir birliği sağlanmış üç grup bulunmaktadır. Dördüncü bir değişke olan Lekçenin üç Kürt dilinden biri olarak mı yoksa ilişkili bir dil mi sayılması gerektiği konusunda fikir birliği bulunmamaktadır. Dil biliminde başlı başına 2 ayrı dil olarak kabul edilen Goranice ile Zazaca dilleri kimi dilbilimcilere göre ise Kürt dilleri altındadır. Bu dillerden Zazaca, Hint-Avrupa dil ailesinin İrani diller grubun Kuzey-Batı koluna dahil olup, Zazaca Goranice ile beraber, İrani Diller sınıflandırmasında Zaza-Gorani olarak adlandırılan jenetik grubunu oluşturur. Diğer dil, İran - Irak sınırındaki Hawraman Dağlarında konuşulan Goranice de bir Kuzeybatı İran dilidir. Goranice lehçeleri sözcüksel ve morfolojik olarak Kürtçeden etkilenmiştir.
Kürt dilleri Kurmançça, Soranice ve Kelhurice'dir, ancak Türkiye'de Kürtçe ile kastedilen büyük oranda bu dil grubunun ülkede en çok konuşulan kolu olan Kurmanççadır. Lekçe de birçok dilbilimci tarafından Kürt dilleri arasında kabul edilir.
Kürt dilleri kolu altında Kurmançça veya Kuzey Kürtçesi, Soranice veya Orta Kürtçe ve Kelhurice veya Güney Kürtçesi olmak üzere üzerinde fikir birliği sağlanmış üç grup bulunmaktadır. Dördüncü bir değişke olan Lekçenin üç Kürt dilinden biri olarak mı yoksa ilişkili bir dil mi sayılması gerektiği konusunda fikir birliği bulunmamaktadır. Dil biliminde başlı başına 2 ayrı dil olarak kabul edilen Goranice ile Zazaca dilleri kimi dilbilimcilere göre ise Kürt dilleri altındadır. Bu dillerden Zazaca, Hint-Avrupa dil ailesinin İrani diller grubun Kuzey-Batı koluna dahil olup, Zazaca Goranice ile beraber, İrani Diller sınıflandırmasında Zaza-Gorani olarak adlandırılan jenetik grubunu oluşturur. Diğer dil, İran - Irak sınırındaki Hawraman Dağlarında konuşulan Goranice de bir Kuzeybatı İran dilidir. Goranice lehçeleri sözcüksel ve morfolojik olarak Kürtçeden etkilenmiştir.
Ülke
-
Mezopotamya
Mezopotamya (Antik Yunanca: Μεσοποταμία Mesopotamia: iki ırmak arasındaki bölge, Süryanice: ܒܹܝܬܼ ܢܲܗܪ̈ܝܼܢ Beyt Nahrin: nehirler ülkesi), Orta Doğu'da, Dicle ve Fırat nehirleri arasında kalan bölge. Mezopotamya günümüzde Irak, kuzeydoğu Suriye, Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve güneybatı İran topraklarından oluşmaktadır. Büyük bölümü bugünkü Irak'ın sınırları içinde kalan bölge, tarihte birçok medeniyetin beşiği olmuştur. Mezopotamya'da yer alan şehirler günümüzde sürekli gelişmektedir. Ayrıca bu bölgede bol miktarda petrol bulunmaktadır.
Mezopotamya, bazı kaynaklarda medeniyetlerin beşiği olarak adlandırılır. Verimli toprakları ve uygun iklim şartları nedeniyle çok eski zamanlardan beri yerleşmeye sahne olmuş ve birçok istilaya uğramıştır. Bilinen ilk okur-yazar toplulukların yaşadığı bölgede birçok medeniyet gelişmiştir. Mezopotamya Sümer, Babil, Asur, Akad ve Elam gibi en eski ve büyük medeniyetlerin doğduğu ve geliştiği yerdir.
