Τατζικιστάν (Republic of Tajikistan)
Σημαία του Τατζικιστάν |
Οι κάτοικοι λέγονται Ταζίκ (Τατζίκοι), είναι ιρανική φυλή και έχουν θρήσκευμα το Ισλάμ (σουνίτες) και αποτελούν το 83% του πληθυσμού. 8% του πληθυσμού είναι Ρώσοι και οι άλλες μειονότητες είναι Ουκρανοί, Γερμανοί, Κιργίζιοι, Τουρκομάνοι κλπ. Έχει πληθυσμό 9.504.000 κατοίκους, σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2021.
Το κλίμα είναι ηπειρωτικό, οι βροχές ελάχιστες και οι θερμοκρασίες κυμαίνονται από +45 °C έως -63 °C.
Η περιοχή που τώρα αποτελεί το Τατζικιστάν υπήρξε κοιτίδα πολλών αρχαίων πολιτισμών, συμπεριλαμβανομένης της πόλης του Σαράζμ από τη Νεολιθική Εποχή και την Εποχή του Χαλκού, και αργότερα έδρα βασιλείων με διαφορετικές θρησκείες και πολιτισμούς, όπως του πολιτισμού του Ώξου, του πολιτισμού Αντρόνοβο, του Βουδισμό, των Νεστοριανών Χριστιανών, του Ζωροαστρισμού, του Μανιχαϊσμού, και του Ισλάμ. Η περιοχή έχει γίνει μέρος αρκετών αυτοκρατοριών στο πέρασμα των αιώνων, όπως των Αχαιμενιδών, των Σασσανιδών, των Εφθαλιτών, των Σαμανιδών, της Μογγολικής Αυτοκρατορίας, των Τιμουριδών και της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Έγινε ανεξάρτητη το 1991 και ξεκίνησε εμφύλιος πόλεμος σχεδόν αμέσως μετά την ανεξαρτησία, με διάρκεια από το 1992 μέχρι το 1997.
Οι δυο μεγαλύτεροι ποταμοί που διασχίζουν το Τατζικιστάν είναι ο Συρ Ντάρια κι ο Αμού Ντάρια (γνωστοί και ως Ιαξάρτης και Ώξος αντίστοιχα).
Το Τατζικιστάν είναι προεδρική δημοκρατία που αποτελείται από τέσσερις περιφέρειες. Οι κάτοικοι ομιλούν τη Τατζίκ γλώσσα, μια διάλεκτο των Περσικών. Πολλοί Τατζίκοι μιλάνε τα ρώσικα ως δεύτερη γλώσσα, ενώ η τατζικική γράφεται με κυριλλικό αλφάβητο. Το Τατζικιστάν έχει μεταβατική οικονομία που στηρίζεται στα εμβάσματα, και στην παραγωγή αλουμινίου και βαμβακιού.
Η ονομασία των Τατζίκων προέρχεται από τη μεσοπερσική λέξη ταζίκ, την τουρκική απόδοση του ονόματος της αραβικής φυλής των Ταϊί, μια φυλή Αράβων η οποία μετακινήθηκε από την Αραβία στην Υπερωξιανή τον 7ο αιώνα μ.Χ. Στα ελληνικά η ονομασία Τατζικιστάν προήλθε από την κατά γράμμα απόδοση της προφοράς από τα ρωσικά. Στα αγγλικά αποκαλείται Tajikistan. Η ονομασία προέρχεται από την απόδοση του όρου Таджикистан όπως γράφεται στα ρωσικά. Στα ρωσικά, δεν υπάρχει γράμμα το οποίο να αντιπροσωπεύει τον δίφθογγο, και επομένως οι Ρώσοι χρησιμοποιούν το δίγραμμα για να γράψουν το όνομα αυτής της χώρας. Η ορθογραφία Tadzhikistan είναι η πιο κοινή εναλλακτική ορθογραφία στα αγγλικά, η οποία χρησιμοποιείται κυρίως από αγγλικά κείμενα μεταφρασμένα από τα ρωσικά. Στα γαλλικά το Τατζικιστάν λέγεται Tadjikistan και συναντάται λιγότερο συχνά στα αγγλικά. Σε περσοαραβική γραφή το Τατζικιστάν γράφεται κάπως έτσι:.
Παρόλο που η Μελέτη Χώρας για το Τατζικιστάν, την οποία δημοσίευσε η Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου το 1997, δυσκολεύτηκε να εντοπίσει την προέλευση της λέξης «Τατζίκ», επειδή ο όρος «εμπλέκεται στις πολιτικές διαφωνίες του εικοστού αιώνα σχετικά με το εάν οι Τούρκοι ή οι Ιρανοί ήταν οι αρχικοί κάτοικοι του Κεντρικής Ασίας», οι περισσότεροι μελετητές καταλήγουν στο γεγονός ότι οι Τατζίκοι του σήμερα είναι απόγονοι των αρχαίων Ανατολικών Ιρανών κατοίκων της Κεντρικής Ασίας (δηλαδή, των Σογδιανών και των Βακτριανών κατοίκων της περιοχής). Πιθανώς υπάρχει επιμειξία των ανατολικών ιρανών κατοίκων του σημερινού Τατζικιστάν με τους δυτικούς ιρανούς κατοίκους του Ιράν αλλά και λαούς μη ιρανικής καταγωγής. Σύμφωνα με τον Ρίτσαρντ Νέλσον Φράι, έναν από τους σπουδαιότερους ιστορικούς στον τομέα της ιστορίας του Ιράν και της Κεντρικής Ασίας, η περσική μετανάστευση στην Κεντρική Ασία μπορεί να θεωρηθεί ως η αρχή της ιστορικής πορείας του σημερινού τατζικικού έθνους. Παράλληλα, θεωρείται ότι οι Πέρσες, μαζί με ορισμένα στοιχεία (δηλαδή, ένα βαθμό επιμειξίας με άλλους συγγενείς λαούς) ανατολικοϊρανικών λαών όπως οι Σογδιανοί και οι Βακτριανοί, αποτελούν τους κύριους προγόνους του τατζικικού έθνους. Σε μεταγενέστερα έργα, ο Φράι επεκτείνει την πολυπλοκότητα της ιστορικής προέλευσης των Τατζίκων. Σε κείμενο του 1996, ο Φράι εξηγεί ότι πολλοί «παράγοντες πρέπει να ληφθούν υπόψη για να εξηγήσουμε την ιστορική εξέλιξη των λαών της Κεντρικής Ασίας των οποίων κατάλοιπο είναι οι Τατζίκοι» και ότι «οι λαοί της Κεντρικής Ασίας, είτε ιρανόφωνοι είτε τουρκόφωνοι, έχουν έναν πολιτισμό, μια θρησκεία, ένα σύνολο κοινωνικών αξιών και παραδόσεων και το μόνο πράγμα που τους χωρίζει είναι η γλώσσα».
Νομισματική μονάδα / Γλώσσα
ISO | Νομισματική μονάδα | Σύμβολο | Significant Figures |
---|---|---|---|
TJS | Σομόνι (Tajikistani somoni) | Ð…Ðœ | 2 |
ISO | Γλώσσα |
---|---|
RU | Ρωσική γλώσσα (Russian language) |
TG | Τατζίκ γλώσσα (Tajik language) |