Φράγκο CFP

Φράγκο CFP
â‚£
Το Φράγκο CFP (CFP franc, στην καθομιλουμένη απλώς το φράγκο) είναι το νόμισμα που χρησιμοποιείται στα γαλλικά υπερπόντια εδάφη στον Ειρηνικό. Συγκεκριμένα, το εν λόγω νόμισμα χρησιμοποιούν η Γαλλική Πολυνησία, η Νέα Καληδονία και η Ουώλλις και Φουτούνα. Τα αρχικά CFP σήμαιναν στην αρχή Colonies françaises du Pacifique ("Γαλλικές αποικίες του Ειρηνικού") όμως σήμερα επίσημα σημαίνουν Change Franc Pacifique ("Φράγκο Συναλλάγματος του Ειρηνικού"). Ο κωδικός ISO 4217 για το νόμισμα είναι το XPF.

Το φράγκο CFP δημιουργήθηκε το Δεκέμβριο του 1945, την ίδια περίοδο με το Φράγκο CFA. Όταν η Γαλλία επικύρωσε τη συμφωνία Μπρέτον Γουντς, το γαλλικό φράγκο υποτιμήθηκε από τα 200 φράγκα για μία αγγλική λίρα σε 480 φράγκα για 1 λίρα. Έτσι δημιουργήθηκαν νέα νομίσματα στις γαλλικές αποικίες. Το φράγκο CFP δεν υποτιμήθηκε και η ισότιμία του με το γαλλικό φράγκο ήταν αρχικά τα 2,4 γαλλικά φράγκα = 1 φράγκο CFP. Το 1949 η ισοτιμία έγινε 5,5 γαλλικά φράγκα= 1 φράγκο CFP. Η ισοτιμία φράγκου Γαλλίας και φράγκου CFP ήταν:

Το 1960 εισήχθη το νέο γαλλικό φράγκο στη Γαλλία, το οποίο είχε ίδια αξία όση είχαν και 100 παλιά. Η ισοτιμία φράγκου και φράγκου CFP έγινε τώρα 0,055 γαλλικά φράγκα = 1 φράγκο CFP.

Αρχικά το φράγκο του Ειρηνικού είχε εισαχθεί σε ξεχωριστή μορφή στη Γαλλική Πολυνησία, Νέα Καληδονία και στις Νέες Εβρίδες. Η Ουώλλις και Φουτούνα χρησιμοποιεί το νέο φράγκο της Νέας Καληδονίας. Το 1969 το φράγκο των Νέων Εβρίδων διαχωρίστηκε από το φράγκο CFP και τελικά αντικαταστάθηκε από το βάτου το 1982.

Από την 1 Ιανουαρίου 1999, το CFP έχει "κλειδωμένη" ισοτιμία με το ευρώ στα 1000 φράγκα CFP = 8,38 ευρώ.

Διάταγμα της 15ης Σεπτεμβρίου 2021, το οποίο τέθηκε σε ισχύ στις 26 Φεβρουαρίου 2022, ορίζει το όνομα CFP franc ως «φράγκο των γαλλικών κοινοτήτων του Ειρηνικού»..

Χώρα
  • Γαλλική Πολυνησία
    Η Γαλλική Πολυνησία (γαλλικά: Polynésie française) είναι νησιωτικό σύμπλεγμα που βρίσκεται στο Νότιο Ειρηνικό και αποτελείται 118 νησιά και ατόλες τα οποία εκτείνονται σε μήκος πάνω από 2.000 χιλιόμετρα. Η έκταση της στεριάς είναι 4.167 τ.χλμ. και έχει συνολικό πληθυσμό 279.554 κατοίκους σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2021. Πρωτεύουσα του συμπλέγματος και διοικητικό κέντρο είναι η Παπεέτε, της Ταϊτής. Η Γαλλική Πολυνησία αποτελούσε για πολλά χρόνια υπερπόντια κτήση της Γαλλίας, ενώ από το 2004 και μετά, έχει αποκτήσει περιορισμένη (διοικητική) αυτονομία.

    Το 2004 η Γαλλία παραχώρησε στην κτήση καθεστώς διευρυμένης αυτοδιοίκησης. Από το 1946 ως το 2004 η Γαλλική Πολυνησία ήταν υπερπόντιο έδαφος της Γαλλίας. Αρχηγός Κράτους είναι έκτοτε όχι μόνο ο Πρόεδρος της Γαλλίας, αλλά και ο Πρόεδρος της Κυβέρνησης της Γαλλικής Πολυνησίας. Από το 2014 Πρόεδρος είναι ο Εντουάρ Φριτς.
  • Νέα Καληδονία
    Η Νέα Καληδονία (γαλλικά: Nouvelle-Calédonie) είναι μια συλλογικότητα (sui generis collectivity) της Γαλλίας στον Ειρηνικό ωκεανό, με έκταση 18.575 τετραγωνικά χιλιόμετρα και πληθυσμό 271.407 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2019. Το όνομα της πρωτεύουσας είναι Νουμέα. Το αρχιπέλαγος, τμήμα της Μελανησίας, περιλαμβάνει το κύριο νησί Γκραντ Τερ, τις Νήσους Λουαγιοτέ, τα νησιά Τσέστερφιλντ, το αρχιπέλαγος Μπέλεπ, και το Isle of Pines και λίγες απομακρυσμένες νησίδες. Τα νησιά του Τσέστερφιλντ βρίσκονται στη Θάλασσα των Κοραλλιών. Οι ντόπιοι αναφέρονται στη Γκραντ Τερ ως Le Caillou («το βότσαλο»). Με δημοψήφισμα το οποίο διεξήχθη το Νοέμβριο του 2018, η Νέα Καληδονία αποφάσισε για το πολιτικό της καθεστώς να παραμείνει εντός της Γαλλικής Δημοκρατίας και όχι να γίνει ανεξάρτητο κράτος. Σε νέα δημοψηφίσματα τον Οκτώβριο του 2020 και τον Δεκέμβριο του 2021 το αποτέλεσμα ήταν πάλι το ίδιο.

    Ο φύλαρχος «Βασιλιάς Ζακ» και η βασίλισσά του Τα πρώτα ίχνη ανθρώπινης παρουσίας στη Νέα Καληδονία χρονολογούνται από την περίοδο Λαπίτα (1600 π.Χ. έως το 500 π.Χ.). Οι Λαπίτα ήταν έμπειροι ναυτικοί και γεωργοί με επιρροή σε μια μεγάλη περιοχή του Ειρηνικού. Ο Βρετανός εξερευνητής Τζέιμς Κουκ ήταν ο πρώτος Ευρωπαίος που είδε τη Νέα Καληδονία, στις 4 Σεπτεμβρίου του 1774, κατά τη διάρκεια του δεύτερου ταξιδιού του. Ονόμασε το νησί «Νέα Καληδονία», καθώς το βορειοανατολικό τμήμα του νησιού του θύμισε τη Σκωτία. Τη δυτική ακτή της Γκραντ Τερ πλησίασε ο Ζαν-Φρανσουά ντε Γκαλώπ, κόμης του Λαπερούζ το 1788, λίγο πριν την εξαφάνισή του ενώ τα Νησιά Λόγιαλτι τα επισκέφθηκαν για πρώτη φορά μεταξύ του 1793 και του 1796 και το Μαρέ, Λίφου, Τίγκα και Ουβέα χαρτογραφήθηκαν από τον Ουίλιαμ Ρέιβεν. Αμερικανικό φαλαινοθηρικό είδε το νησί που ονομαζόταν τότε Μπριτάνια και σήμερα είναι γνωστό ως Μαρέ (Νήσοι Λουαγιοτέ) τον Νοέμβριο του 1793. Από το 1796 έως το 1840 καταγράφηκαν μόνο λίγες σποραδικές επαφές με το αρχιπέλαγος. Περίπου πενήντα Αμερικανοί φαλαινοθήρες (που αναγνωρίστηκαν από τον Ρόμπερτ Λάνγκσομ από τα ημερολόγια τους) έχουν καταγραφεί στην περιοχή (Γκραν Τερ, Λόγιαλτι, Ουαλπόλε and Χάντερ) μεταξύ 1793 και 1887. Οι επαφές έγιναν συχνότερες μετά το 1840, λόγω του ενδιαφέροντος για το σανταλόξυλο.
  • Ουαλίς και Φουτουνά
    Οι νήσοι Ουαλίς και Φουτουνά (γαλλικά: Wallis et Futuna) είναι μία συστάδα από τρία νησιά, το Ουώλλις, το Φουτούνα και το Αλόφι. Βρίσκονται δυτικά των νήσων Σαμόα και βορειοανατολικά του Φίτζι. Τα νησιά καλύπτουν συνολική έκταση 142 τ.χλμ. και έχουν πληθυσμό 12.067 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2018.

    Τα νησιά ανήκουν στη Γαλλία από το 1961. Από το 2003 αποτελούν εδαφική επικράτεια (collectivité d'outre-mer, ή COM). Από το 1961 ως το 2003 ήταν υπερπόντιο έδαφος της Γαλλίας (territoire d'outre-mer ή TOM).