Ρομανσική γλώσσα

Ρομανσική γλώσσα
Η Ρομανσική ή Ραιτορωμανική γλώσσα (γράφεται επίσης ως Romansch, Rumants(c)h, ή Romanche; ραιτορομανικά: rumantsch/rumauntsch/romontsch; γερμανικά: Rätoromanisch; ιταλικά: Romancio) είναι μια από τις τέσσερις επίσημες γλώσσες της Ελβετίας και ομιλείται στο καντόνι Γκραουμπύντεν (Graubünden). Είναι μια από τις Ραιτο-Ρωμανικές γλώσσες που πιστεύεται ότι προήλθε από την παραλλαγή της Δημώδους Λατινικής που μιλιόταν από τους κατακτητές της περιοχής στην ρωμαϊκή εποχή, και, ως τέτοια είναι σε μεγάλο βαθμό συγγενική με την Γαλλική, την Οξιτανική και την Λομβαρδική, καθώς και με άλλες Ρομανικές γλώσσες σε έναν μικρότερο βαθμό.

Στην Ελβετική Απογραφή του 2000, ομιλούνταν από 35,095 κατοίκους του καντονιού Γκραουμπύντεν (Grisons) ως "πρώτη σε χρήση" γλώσσα, και από 61,815 κατοίκους με στην κατηγορία "πρώτη σε χρήση" και "πιο συχνά ομιλούμενη". Σήμερα ομιλείται περίπου από το 0,9% από τους 7,7 εκατομμύρια κατοίκους της Ελβετίας, και είναι η λιγότερο χρησιμοποιούμενη εθνική γλώσσα στην Ελβετία όσον αφορά το αριθμό των ομιλητών.

* allegra - γειά σου

* bun di - καλημέρα

* buna saira - καλό βράδυ

* buna notg - καληνύχτα

* a revair - αντίο

* i ma displascha - λυπάμαι

* perdunai - με συγχωρείτε

* per plaschair - παρακαλώ
Χώρα
  • Ελβετία
    Η Ελβετία (επίσημη ονομασία: Ελβετική Συνομοσπονδία / γερμανικά: Schweizerische Eidgenossenschaft, γαλλικά: Confédération suisse, ιταλικά: Confederazione Svizzera, ρομανικά: Confederaziun svizra, λατινικά: Confoederatio Helvetica) είναι χώρα της δυτικοκεντρικής Ευρώπης. Συνορεύει δυτικά με τη Γαλλία, νότια με την Ιταλία, βόρεια και βορειοανατολικά με τη Γερμανία και ανατολικά με την Αυστρία και το Λίχτενσταϊν. Αποτελεί περίκλειστο Κράτος, καθώς δεν βρέχεται σε κανένα σημείο της από θάλασσα. Έχει έκταση 41.285 τ.χλμ. και πληθυσμό 8.753.933 κατοίκους σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για τον Μάρτιο του 2022.

    Αποτελείται από 26 καντόνια και ημικαντόνια. Πρωτεύουσα της είναι η Βέρνη (134.794 κάτοικοι το 2020) ενώ η μεγαλύτερη πόλη η Ζυρίχη (421.878 κάτοικοι το 2020). Άλλα σημαντικά αστικά κέντρα είναι η Βασιλεία (173.863 κάτοικοι το 2020), η Γενεύη (203.856 κάτοικοι το 2020) , η Λωζάνη (140.202 κάτοικοι το 2020) και το Βίντερτουρ (114.220 κάτοικοι το 2020). Νόμισμα της χώρας είναι το ελβετικό Φράγκο. Έχει υψηλό βιοτικό επίπεδο και ανεπτυγμένο εμπόριο, βιομηχανία και τουρισμό.