Χάρτης - Νορβηγία (Kingdom of Norway)

Σημαία της Νορβηγίας

Η Νορβηγία (νορβηγικά: Norge (bokmål) ή Noreg (nynorsk), βόρεια σάμι: Norga, νότια σάμι: Nöörje, λούλε σάμι: Vuodna), ή επίσημα Βασίλειο της Νορβηγίας είναι μια Βόρεια χώρα στη Βόρεια Ευρώπη, της οποίας τα εδάφη περιλαμβάνουν το δυτικό και το βορειότερο τμήμα της Σκανδιναβικής Χερσονήσου. Το απομακρυσμένο νησί Γιαν Μάγεν και το Αρχιπέλαγος Σβάλμπαρντ είναι επίσης τμήματα του Βασιλείου της Νορβηγίας. Το Νησί του Πέτρου Α΄ της Ανταρκτικής και το υποανταρκτικό νησί Μπουβέ είναι εξαρτώμενα εδάφη και ως εκ τούτου δεν θεωρούνται τμήματα του βασιλείου. Η Νορβηγία επίσης διεκδικεί τμήμα της Ανταρκτικής γνωστό ως η "Γη της Βασίλισσας Μοντ". Η πλειοψηφία των κατοίκων είναι Νορβηγοί με μικρότερες μειονότητες Σαάμι και Φινλανδών. Επίσης στη χώρα ζουν σημαντικές μεταναστευτικές κοινότητες.

Η Νορβηγία έχει συνολική έκταση 385.207 τετραγωνικών χιλιομέτρων και πληθυσμό 5.455.582 κατοίκων, σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για τον Ιούνιο του 2022. Η χώρα έχει μακρά ανατολικά σύνορα με τη Σουηδία (1.619 χλμ.). Η Νορβηγία συνορεύει επίσης με τη Φινλανδία και τη Ρωσία στα βορειοανατολικά, και το στενό του Σκάγκερακ στα νότια, με τη Δανία από την άλλη πλευρά. Η Νορβηγία διαθέτει εκτεταμένη ακτογραμμή, στο Βόρειο Ατλαντικό ωκεανό και τη Θάλασσα του Μπάρεντς. Η θαλάσσια επιρροή κυριαρχεί επίσης στο κλίμα της Νορβηγίας με ήπιες πεδινές θερμοκρασίες στις θαλάσσιες ακτές, ενώ στην ενδοχώρα, ενώ είναι ψυχρότερο, είναι επίσης πολύ πιο ήπιο από άλλες περιοχές του κόσμου με τέτοιο βόρειο γεωγραφικό πλάτος. Ακόμα και κατά τη διάρκεια της πολικής νύχτας στο βορρά, οι θερμοκρασίες πάνω από το μηδέν είναι συνηθισμένες στην ακτογραμμή. Η θαλάσσια επιρροή προκαλεί υψηλές βροχοπτώσεις και χιονοπτώσεις σε ορισμένες περιοχές της χώρας.

Ο Χάραλντ Ε΄ του Οίκου του Γκλύξμπουργκ είναι ο σημερινός Βασιλιάς της Νορβηγίας. Η Έρνα Σόλμπεργκ είναι πρωθυπουργός από το 2013, όταν και αντικατέστησε τον Γενς Στόλτενμπεργκ. ενιαίο κυρίαρχο κράτος με συνταγματική μοναρχία, η Νορβηγία έχει διακριτές εξουσίες στο κοινοβούλιο, το υπουργικό συμβούλιο και το ανώτατο δικαστήριο, όπως καθορίζεται από το Σύνταγμα του 1814. Το βασίλειο ιδρύθηκε το 872 ως συγχώνευση μεγάλου αριθμού μικρών βασιλείων και έχει υπάρξει συνεχώς επί 1.147 χρόνια. Από το 1537 έως το 1814, η Νορβηγία ήταν μέρος του Βασιλείου Δανίας-Νορβηγίας και από το 1814 ως το 1905 ήταν σε προσωπική ένωση με το Βασίλειο της Σουηδίας. Η Νορβηγία ήταν ουδέτερη κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και μέχρι τον Απρίλιο του 1940, όταν η χώρα δέχθηκε επίθεση και καταλήφθηκε από τη Γερμανία μέχρι το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Η Νορβηγία έχει διοικητικές και πολιτικές υποδιαιρέσεις σε δύο επίπεδα: περιφέρειες και δήμους. Οι Σαάμι έχουν ένα ορισμένο βαθμό αυτοδιάθεσης και επιρροής στις παραδοσιακές τους περιοχές μέσω του Κοινοβουλίου τους και του Νόμου της Φίνμαρκ. Η Νορβηγία διατηρεί στενούς δεσμούς τόσο με την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι ιδρυτικό μέλος των Ηνωμένων Εθνών, του ΝΑΤΟ, της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελευθέρων Συναλλαγών, του Συμβουλίου της Ευρώπης, της Συνθήκης της Ανταρκτικής και του Συμβουλίου των Βόρειων Χωρών, μέλος του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, του ΠΟΕ και του ΟΟΣΑ και της Συμφωνίας Σένγκεν. Επιπλέον η Νορβηγική γλώσσα είναι αμοιβαία κατανοητή με τη Δανική και τη Σουηδική.

Η Νορβηγία διατηρεί το πρότυπο ευημερίας των Βόρειων χωρών με καθολική υγειονομική περίθαλψη και ολοκληρωμένο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και οι αξίες της έχουν τις ρίζες τους στα ιδεώδη της ισότητας. Το νορβηγικό κράτος έχει μεγάλα ποσοστά ιδιοκτησίας σε βασικούς βιομηχανικούς τομείς, έχοντας εκτεταμένα αποθέματα πετρελαίου, φυσικού αερίου, ορυκτών, ξυλείας, αλιευμάτων και υδάτων. Η βιομηχανία πετρελαίου αντιπροσωπεύει το ένα τέταρτο του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) της χώρας. Η Νορβηγία είναι ο μεγαλύτερος κατά κεφαλή παραγωγός πετρελαίου και φυσικού αερίου στον κόσμο εκτός της Μέσης Ανατολής.

Η χώρα έχει το τέταρτο υψηλότερο κατά κεφαλή εισόδημα στον κόσμο, κατά την Παγκόσμια Τράπεζα και το ΔΝΤ. Στον κατάλογο ΑΕΠ (ΙΑΔ) κατά κεφαλή (εκτίμηση 2015) της CIA, που περιλαμβάνει αυτόνομα εδάφη και περιοχές, η Νορβηγία κατατάσσεται ενδέκατη. Έχει το μεγαλύτερο κρατικό επενδυτικό ταμείο στον κόσμο, αξίας 1 τρισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ. Η Νορβηγία έχει τον υψηλότερο Δείκτη Ανθρώπινης Ανάπτυξης παγκοσμίως από το 2009, όπως και προγενέστερα μεταξύ 2001 και 2006. Είχε επίσης την υψηλότερη θέση στον περιορισμό της ανισότητας μέχρι το 2018, όταν τη θέση αυτή κατέλαβε η Ισλανδία. Η Νορβηγία κατέλαβε την πρώτη θέση στην Έκθεση Παγκόσμιας Ευτυχίας για το 2017 και σήμερα κατατάσσεται στην πρώτη θέση στο Δείκτη Καλύτερης Ζωής του ΟΟΣΑ, στο Δείκτη Δημόσιας Ακεραιότητας και στο Δείκτη Δημοκρατίας. Η Νορβηγία έχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά εγκληματικότητας στον κόσμο.