Kaart (cartografie) - Mexico-Stad (Ciudad de México)

Mexico-Stad (Spaans: Ciudad de México, CDMX; Engels: Mexico City) is de hoofdstad van Mexico. De stad is het politieke, economische en culturele centrum van het land. Mexico-Stad zelf heeft 9 miljoen inwoners, de agglomeratie Mexico-Stad is met ruim 23 miljoen inwoners een van de grootste stedelijke gebieden ter wereld. De stad werd in 1521 gesticht op de ruïnes van de oude Azteekse hoofdstad Tenochtitlan. Het was de hoofdstad van het Spaanse onderkoninkrijk Nieuw-Spanje en sinds 1821 van het onafhankelijke Mexico.

Mexico-Stad is gelegen in het Dal van Mexico op 2240 meter boven de zeespiegel, waardoor het geldt als grootste hooggelegen stad ter wereld. Mexico-Stad grenst in het westen, noorden en oosten aan de deelstaat Mexico, waarin zich de meeste voorsteden bevinden, en in het zuiden aan de staat Morelos. Bestuurlijk is Mexico-Stad een federale entiteit met een status die vergelijkbaar is aan die van de 31 staten van Mexico. De stad is opgedeeld in 16 gemeentes.

De stad werd in 1325 als Tenochtitlan door de Azteken gesticht. Volgens de legende zou hun stamgod Huitzilopochtli de plaats aanwijzen waar de op dat moment nog nomadische Azteken zich moesten vestigen, door een adelaar op een cactus een slang te laten verslinden. Dit tafereel staat afgebeeld op het wapenschild van de vlag van Mexico. Deze gebeurtenis vond plaats op een eiland in het Texcocomeer, dus daar stichtten de Azteken hun hoofdstad. De stad breidde zich al snel uit over andere eilanden, zodat er een soort Venetië ontstond. Op het hoogtepunt van zijn bestaan had Tenochtitlan 200.000 tot 300.000 inwoners. Daarmee was het de op twee na grootste stad ter wereld, na Parijs en Constantinopel.

In 1519 bereikte de Spaanse conquistador Hernán Cortés de stad. Na eerst vriendelijk te zijn ontvangen werd hij later de stad uitgejaagd. Na een maandenlange belegering gaf de stad zich op 13 augustus 1521 over. Het werd de hoofdstad van het onderkoninkrijk Nieuw-Spanje en na 1821 van het onafhankelijke Mexico, alhoewel de Mexicaanse regering de stad tijdens burgeroorlogen meerdere malen heeft moeten ontvluchten. In 1847 werd Mexico-Stad bezet door de Amerikanen en in 1863 door de Fransen. Aan het eind van de 19e eeuw werd de stad grotendeels gemoderniseerd en werden de laatste resten van het meer drooggelegd.

In de twintigste eeuw begon het inwonertal van Mexico-Stad fors te groeien, het was zelfs een tijdlang de grootste stad ter wereld. In 1968 werden de Olympische Spelen in Mexico-Stad georganiseerd maar dat jaar wordt in Mexico vooral herinnerd wegens het bloedbad van Tlatelolco dat twee weken voor de opening van de spelen plaatsvond. Op 19 september 1985 werd de stad getroffen door een zware aardbeving (het epicentrum lag zuidelijk van de stad in Michoacán), waarbij 5.000 tot 20.000 doden vielen en nog eens tienduizenden hun huis kwijtraakten.

In 1997 werden democratische hervormingen doorgevoerd, waarmee de burgemeester en de districtsraden voortaan door de bevolking gekozen zouden worden. In 2017 werd het recht op zelfbestuur van de stad verankerd in een eigen grondwet, opgesteld door een grondwetgevende vergadering bestaande uit gekozen leden.