Kaart (cartografie) - Stavanger

Stavanger is een stad en gemeente in het zuidwesten van Noorwegen en de hoofdstad van de provincie Rogaland. Stavanger is het centrum van de olie-industrie in Noorwegen en kende sinds de jaren zeventig van de 20e eeuw een enorme groei. Na de instorting van de olieprijs is de groei gestagneerd.

Het gebied heeft een zeeklimaat, met veel neerslag en het gehele jaar is de gemiddelde temperatuur boven het vriespunt.

Midden in de stad is een klein deel van het oude Stavanger bewaard gebleven: Gamle Stavanger. In het centrum bevindt zich de Domkerk van Stavanger.

De stad dankt zijn bestaan aan de oprichting van een bisdom in het begin van de 12e eeuw. Als oorsprong van Stavanger wordt het jaartal 1125 aangehouden. De eerste bisschop begon toen met de bouw van de kathedraal, de oudste stenen kerk in Noorwegen. Overigens wordt aangenomen dat Stavanger ook voor die tijd al als centrum fungeerde voor de regio.

Hoewel Stavanger in 1425 stadsrechten verkreeg bleef het een betrekkelijk bescheiden plaats. Rond 1600 had de stad nog minder dan 1000 inwoners. In de 17e eeuw werd Stavanger tot tweemaal toe getroffen door grote branden. Bovendien verloor de stad de bisschopszetel aan Kristiansand dat zich in die periode snel ontwikkelde tot het centrum van het zuiden.

Pas in de 19e eeuw is er sprake van enige groei. De stad profiteert van de groei in de visserij (voornamelijk haring) en de scheepvaart. Er ontstaat een industriële ontwikkeling, waarbij conservering, vooral van visproducten, een belangrijke sector is. De stad groeit van bijna 4000 inwoners aan het begin van de 19e eeuw tot 36.000 aan het eind van de eeuw.

Hoewel de stad geen bisschopszetel meer was, bleef Stavanger een stad met een religieuze inslag. In 1818 vestigden in Noorwegen de eerste Quakers zich in Stavanger. Ook de eerste christelijke zending vanuit Noorwegen, Det Norske Misjonsselskap, werd in de stad opgericht. In 1925 werd de stad bovendien opnieuw bisschopszetel voor de Noorse staatskerk.

In 1969 werd voor het eerst olie gevonden in de bodem van de Noordzee. Die vondst was aanleiding voor een uitgebreid debat in Noorwegen welke stad het centrum van de olie-industrie zou worden. De voornaamste kandidaten waren Kristiansand en Stavanger. De uiteindelijke keuze voor Stavanger was het begin van een stormachtige ontwikkeling voor de stad.