Taal - Albanees

Taal  >  Albanees

Albanees

Het Albanees (Shqip) is een taal met twee dialecten: het Gegisch (noorden) en het Toskisch (zuiden). Het Albanees is de enige officiële taal in Albanië en Kosovo en wordt voorts gesproken door etnische Albanezen in (heel) Griekenland, (zuid) Italië, (west) Noord-Macedonië, (zuid) Montenegro en Turkije.

Het zelfstandig karakter van het Albanees is pas laat aan het licht gekomen. De grammaticale structuur is tamelijk onafhankelijk maar er zijn veel leenwoorden uit het Latijn en andere talen. De oorspronkelijke kern is sterk geëvolueerd. Het onderzoek, dat met name plaatsvindt onder de noemer albanologie, wordt bemoeilijkt omdat de vroegste teksten dateren uit de 15e eeuw.

Rond 1850 werd aangetoond dat Albanees een Indo-Europese taal is.Aan de oorsprong zou het Dacisch, Illyrisch of Thracisch liggen, deze talen werden in de oudheid en tijdens het begin van het Romeinse Rijk in Zuid-Europa gesproken. Het is onduidelijk of deze talen verschillende takken van de Indo-Europese taalfamilie waren.

Het Albanees kan in twee dialectgroepen en vier dialecten onderverdeeld worden:

* Gegisch, gesproken in Noord-Albanië, Kosovo, Montenegro en Noord-Macedonië

* Toskisch gesproken in Zuid-Albanië, is de Albanese standaardtaal

* Arberisch gesproken in Zuid-Italië

* Arvanitisch gesproken in Griekenland

* Labisch

* Tsjamisch gesproken in Griekenland

Land (geografie)

Albanië

Albanië (Albanees: Shqipëria of Shqipnija), officieel de Republiek Albanië (Republika e Shqipërisë), is een republiek in het westen van het Balkanschiereiland. Het land grenst kloksgewijs aan Montenegro, Kosovo, Noord-Macedonië, Griekenland en de Ionische en Adriatische Zee. De hoofdstad en grootste stad van Albanië is Tirana in het centrum van het land, dat 610.070 (volkstelling 2015) van de in totaal meer dan 3 miljoen inwoners huisvest.

Albanië was eeuwenlang een uithoek van het Ottomaanse Rijk. In 1912 werd het land onafhankelijk en na de Tweede Wereldoorlog kreeg het onder Enver Hoxha een dogmatisch communistisch regime dat zich steeds verder van de rest van de wereld isoleerde. Sinds de val daarvan in 1991 is Albanië een parlementaire democratie. Vrijemarkthervormingen in het land hebben de weg opengesteld voor buitenlandse investeerders, met name in de energie- en vervoersinfrastructuursector.

Kosovo



Kosovo (Albanees: Kosovë, Kosova; Servisch: Косово, Kosovo) is een gedeeltelijk erkend land in Zuidoost-Europa, grenzend aan Montenegro, Albanië, Noord-Macedonië en aan Servië. De hoofdstad is Pristina, dat tevens het economisch en cultureel centrum is. Kosovo heeft volgens de volkstelling van 2011 een bevolking van 1.739.825 inwoners, die voor ongeveer 94% uit etnische Albanezen, 3,3% uit Serviërs en 2,7% uit andere minderheden bestaat.

Macedonië

De Republiek Macedonië (Macedonisch Slavisch: Република Македонија, ) (Albanees: Republika e Maqedonisë) is een land gelegen in het midden van de Balkan in Zuidoost-Europa. Het is een van de opvolgerstaten van de voormalige Socialistische Federale Republiek Joegoslavië, waarvan het zich onafhankelijk verklaarde in 1991. Het werd lid van de Verenigde Naties in 1993, maar als gevolg van een geschil met Griekenland over zijn naam, werd het enkel toegelaten onder de voorlopige verwijzing voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië (Macedonisch Slavisch: Поранешна Југословенска Република Македонија, Poranešna Jugoslovenska Republika Makedonija), afgekort Fyrom (van het Engelse FYROM of Former Yugoslav Republic of Macedonia). Op 12 juni 2018 bereikten de regeringen van Macedonië en Griekenland een voorlopig akkoord dat erin moet resulteren dat het land de naam Republiek van Noord-Macedonie (Република Северна Македонија) krijgt.

De Republiek Macedonië is een binnenstaat die wordt begrensd door Kosovo in het noordwesten, Servië in het noorden, Bulgarije in het oosten, Griekenland in het zuiden en Albanië in het westen. De hoofdstad van het land is Skopje, met een kleine 670.000 inwoners in 2006. Andere grotere steden zijn respectievelijk Kumanovo, Bitola, Tetovo, Gostivar, Prilep, Struga, Ohrid, Veles, Strumica en Štip. Het land heeft meer dan vijftig meren en zestien bergen hoger dan 2000 meter.

Montenegro

Montenegro (uit het Venetiaans: 'zwarte berg'; Montenegrijns: Црна Гора, Crna Gora) is een land op de Balkan. Het ligt aan de Adriatische Zee tegenover Italië en grenst, vanaf de zee met de klok mee, aan Kroatië, Bosnië en Herzegovina, Servië, Kosovo en Albanië. De Montenegrijnse hoofdstad is Podgorica. Montenegro heeft een bevolking van inwoners op een oppervlakte van 14.026 km². Sinds december 2010 is het kandidaat-lid van de Europese Unie en sinds 5 juni 2017 is het land lid van de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie.

Taal

Albanian language (English)  Lingua albanese (Italiano)  Albanees (Nederlands)  Albanais (Français)  Albanische Sprache (Deutsch)  Língua albanesa (Português)  Албанский язык (Русский)  Idioma albanés (Español)  Język albański (Polski)  阿尔巴尼亚语 (中文)  Albanska (Svenska)  Limba albaneză (Română)  アルバニア語 (日本語)  Албанська мова (Українська)  Албански език (Български)  알바니아어 (한국어)  Albanian kieli (Suomi)  Bahasa Albania (Bahasa Indonesia)  Albanų kalba (Lietuvių)  Albansk (Dansk)  Albánština (Česky)  Arnavutça (Türkçe)  Албански језик (Српски / Srpski)  Albaania keel (Eesti)  Albánčina (Slovenčina)  Albán nyelv (Magyar)  Albanski jezik (Hrvatski)  ภาษาแอลเบเนีย (ไทย)  Albanščina (Slovenščina)  Albāņu valoda (Latviešu)  Αλβανική γλώσσα (Ελληνικά)  Tiếng Albania (Tiếng Việt) 
 mapnall@gmail.com