Bosnisch

Bosnisch
Het Bosnisch (bosanski jezik) is een van de standaardvarianten van het Servo-Kroatisch.

Het Bosnisch wordt voornamelijk door Bosniakken in Bosnië en Herzegovina gebruikt. Het is gebaseerd op de westelijke variant van het Štokavisch en gebruikt het Latijnse alfabet. Binnen het Štokavisch is het Bosnisch als jekavisch te classificeren, hetgeen wil zeggen dat de Protoslavische ě zich ontwikkeld heeft tot (i)je.

Na de oorlog in Bosnië-Herzegovina ('92-'95) heeft elk van de drie volkeren uit het voormalige Joegoslavië besloten de nadruk op de eigen identiteit te leggen. De Bosniakken spreken een variant van het Servo-Kroatisch. Zowel Servische en Bosnische variant onderscheiden zich door een groot aantal van Turkse woorden, meer dan 3000 woorden. Voorbeelden zijn: jastuk, šegrt, duvan, avlija, bostan, čorba, rakija, šator, kutija, sat, vez, kalup, čarapa, Het Bosnisch bevat waarschijnlijk meer Turkse woorden, die vooral in informele en populaire gebruik zijn. Zo gebruiken Bosnische moslims (nu Bosniakken) nog steeds voor het woord week hevta bij een informele situatie (ontleend aan het Turkse hafta, ook week). Het moet erbij worden opgemerkt dat deze Turcismen lang niet allemaal zijn opgenomen in de geschreven standaard van het Bosnisch.

Land (geografie)
  • Bosnië en Herzegovina
    Bosnië en Herzegovina (uitspraak: [ˈbɔsnijə ɛn ˌɦɛrtsəɡoˈvina]; Bosnisch/Kroatisch: Bosna i Hercegovina, Servisch: Босна и Херцеговина) is een federatieve republiek in het zuidoosten van Europa, gelegen in het westen van de Balkan. Het land is bij het Verdrag van Dayton opgedeeld in twee entiteiten: de Federatie van Bosnië en Herzegovina (Federacija Bosne i Hercegovine) en de deelrepubliek Servische Republiek (Republika Srpska). Sinds 2004 houdt de vredesmacht EUFOR Althea toezicht op de naleving van het Verdrag van Dayton.

    Het bestaat uit de landstreken Bosnië en Herzegovina. Het land wordt bijna geheel door land omgeven, behalve bij de kustplaats Neum, waar circa 24 km kustlijn is met de Adriatische Zee.
  • Montenegro
    Montenegro (uitspraak: [mɔntəˈneɣro] of [mɔntəˈneɡro]; uit het Venetiaans: 'zwarte berg'; Montenegrijns: Црна Гора, Crna Gora) is een land op de Balkan. Het ligt aan de Adriatische Zee tegenover Italië en grenst, vanaf de zee met de klok mee, aan Kroatië, Bosnië en Herzegovina, Servië, Kosovo en Albanië. De Montenegrijnse hoofdstad is Podgorica. Montenegro heeft een bevolking van inwoners op een oppervlakte van 13.812 km². Sinds december 2010 is het kandidaat-lid van de Europese Unie en sinds 5 juni 2017 is het land lid van de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie.

  • Servië
    Servië (Servisch: Србија, Srbija), officieel de Republiek Servië (Servisch: Република Србија, Republika Srbija), is een land in Zuidoost-Europa en grenst in het noorden aan Hongarije, in het noordoosten aan Roemenië, in het zuidoosten aan Bulgarije, in het zuiden aan Noord-Macedonië, in het westen aan zowel Kroatië als Bosnië en Herzegovina, in het zuidwesten aan Montenegro en de facto ook aan Kosovo. Servië stelt zelf dat het grenst aan Albanië, omdat het Kosovo beschouwt als een autonome provincie van Servië.

    Servië is sinds 5 juni 2006 een onafhankelijke staat, nadat het 85 jaar lang onderdeel was van Joegoslavië en tussen 2003 en 2006 van de confederatie Servië en Montenegro. Servië moet niet verward worden met de Servische Republiek, een deelgebied van Bosnië en Herzegovina. De hoofdstad van Servië is Belgrado.