Guaraní (taal)

Guaraní (taal)
Guaraní (lokale naam: Avañe'ẽ) is een taal die wordt gesproken in Argentinië, Bolivia, Paraguay en in het zuidwesten van Brazilië. In Bolivia en Paraguay is het een officiële taal. In Paraguay wordt het door ongeveer 94% van de bevolking gesproken. Deze taal behoort tot de Tupi-Guaraní-subfamilie van de Tupitalen en het schrift is gebaseerd op het Spaans. Naar schatting zijn er wereldwijd ongeveer zes miljoen sprekers.

Enkele woorden in de Nederlandse taal die afkomstig zijn uit het Guaraní: capibara, tapir. Via het Spaans en Portugees zijn er ook nog andere woorden doorgegeven: ananas, jaguar, petunia, tapioca en toekan.

* Etnologische verslagen over Guaraní (Engels)

* Guaraní - Engels woordenboek: van *Webster's Online Dictionary - the Rosetta Edition.

* www.guarani.de: - online woordenboek in het Spaans, Duits en Guaraní

* www.guaranirenda.com: - over Guaraní

Land (geografie)
  • Argentinië
    Argentinië (Spaans: Argentina), officieel de Argentijnse Republiek (Spaans: República Argentina), is een Spaanstalig land in het zuiden van Zuid-Amerika, tussen de Andes en de zuidelijke Atlantische Oceaan. Het grenst aan Uruguay, Brazilië, Paraguay, Bolivia en Chili. Het land telde in 2020 ruim 45,4 miljoen inwoners.

    Argentinië heeft een totale oppervlakte van 2.780.400 km², het is daarmee het achtste grootste land ter wereld naar oppervlakte en het grootste van de Spaanstalige landen. De naam van het land is afgeleid van het Latijnse woord argentum (zilver), een edelmetaal dat een belangrijke rol speelde in de opkomst van het Europese kolonialisme. Argentinië is onafhankelijk sinds 1816, daarvoor was het gedurende drie eeuwen een Spaanse kolonie.
  • Paraguay
    Paraguay, officieel de Republiek Paraguay (Spaans: República del Paraguay; Guaraní: Tetã Paraguái), is een land in centraal Zuid-Amerika. Het grenst in het noorden aan Bolivia, in het oosten aan Brazilië en in het zuiden en westen aan Argentinië. Het land is vernoemd naar de Paraguay-rivier, waarvan de naam op verschillende manieren wordt verklaard. In de meeste gevallen wordt een combinatie voorgesteld van termen uit de inheemse taal Guaraní die een verbinding leggen tussen "rivier" en "zee", dus "de rivier die naar de zee stroomt". De uitspraak is Paragwaj.

    De eerste Europeanen arriveerden in het begin van de 16e eeuw en stichtten in 1537 Asuncion. De stad werd befaamd door het wilde nachtleven en de florerende prostitutie. De stad werd het centrum van een Spaanse koloniale provincie en een centrum voor de missie van de jezuïeten in Zuid-Amerika. Paraguay als zelfstandige staat is ontstaan op 14 mei 1811 toen het zich bevrijdde van de vroegere kolonisator Spanje. Geïnspireerd door de Franse Revolutie nam het nieuwe land als vlag van Paraguay dezelfde kleuren als de vlag van Frankrijk, die staan voor vrijheid, gelijkheid en broederschap. In het land ontwikkelde de Dictator Supremo José Gaspar Rodríguez de Francia, bijgenaamd El Supremo, die regeerde van 1814 tot 1840, een verder in Latijns-Amerika nauwelijks voorkomende "volksregering", waarbij de nadruk sterk op een streven naar autarkie lag. Ook trachtte deze heerser door hoge invoerrechten de binnenlandse productie te bevorderen, het grootgrondbezit, o.a. dat van de Rooms-Katholieke Kerk, te confisqueren en dit land onder kleine boeren te verdelen. Hij bestreed de corruptie en maakte zich sterk voor bescherming van de onderste lagen der samenleving, uitgezonderd slaven. Zijn politiek had als nadeel, dat door het ontbreken van een uitgebreid ambtenarenapparaat en van een duidelijk regeringssysteem het land voortaan alleen maar door persoonlijk regerende dictators bestuurd kon worden, als eerste door De Francia's neef. In de Drievoudige Alliantie-oorlog (1865-1870) verloor Paraguay twee derde van de mannelijke bevolking en veel van zijn territorium, waarna de economie een halve eeuw stagneerde. In de Chaco-oorlog werden grote economisch belangrijke gebieden op Bolivia veroverd. Tussen 1954 en 1989 werd het land door de militaire dictator Alfredo Stroessner geregeerd. Sindsdien worden er relatief vrije presidentsverkiezingen gehouden.