Mapa - Kraj Basków (Euskal Autonomia Erkidegoa)

Kraj Basków (dawniej także: Baskonia; bask. Euskadi, Euskal Herria, ; nazwa oficjalna: Euskal Autonomia Erkidegoa – Comunidad Autónoma Vasca) – wspólnota autonomiczna w północnej Hiszpanii, położona nad Zatoką Biskajską. Tworzą ją prowincje: Gipuzkoa/Guipúzcoa, Bizkaia/Vizcaya i Araba/Álava. Zajmuje ona powierzchnię 7,3 tys. km². W roku 2001 zamieszkiwało ją w sumie około 2,1 mln ludzi. Najwięcej Basków mieszka w prowincjach Bizkaia i Gipuzkoa. Stolicą wspólnoty jest Vitoria-Gasteiz. Od zachodu graniczy z Kantabrią i Kastylią i Leonem, od południa z La Rioją i od wschodu z Nawarrą i Francją.

Nacjonalizm Basków, skierowany przeciwko Hiszpanii, zrodził się w okolicach końca XIX wieku. Jego twórcą był Sabino Arana, założyciel Narodowej Partii Baskijskiej (PNV). Swobody Euskadi były stopniowo odbierane, najpierw w związku z powstaniem monarchii absolutnej, a następnie liberalnej. Baskowie udzielili poparcia sprawie karlistowskiej. W latach 1834–1839 opowiadali się za tradycją wiązaną z wolnością przeciwko liberalizmowi.

W połowie XX wieku nastrój mieszkańców Kraju Basków zaczął się gwałtownie zmieniać. W trakcie rządów Francisco Franco naród zaczął uświadamiać sobie swoją odrębność kulturową. Tym samym wzmocniło się także przywiązanie do tradycji. W tym samym czasie Franco zaczął ograniczać zwyczaje oraz używanie języka i symboliki Basków. Zwiększyło to opór mieszkańców.

31 lipca 1959 roku powstała ETA, której członkowie domagali się niepodległość Kraju Basków. Swój cel chcieli osiągnąć dzięki akcjom terrorystycznym. W pierwszych latach istnienia były one wymierzone głównie w reżim i aparat państwowy. Po śmierci Franco w Hiszpanii wprowadzono dziedziczną monarchię parlamentarną. Nowa władza zezwoliła Baskom na publiczne eksponowanie symboli narodowych oraz pielęgnowanie ich kultury. W referendum z 25 października 1979 94,6% mieszkańców Euskadi opowiedziało się za autonomicznością państwa. Baskowie otrzymali autonomię na mocy Statutu Baskonii, nazywanego także Statutem z Guerniki, uchwalonego 18 grudnia 1979 r.