Język walijski
Język walijski (wal. ) – język z grupy brytańskiej języków celtyckich, którym według cenzusu z 2011 roku mówi 18% obywateli Walii (562 tys. osób), a 14% społeczeństwa potrafi w nim czytać, pisać oraz mówić. Szacuje się, że od 100 do 150 tysięcy Walijczyków mieszkających w Anglii posługuje się językiem walijskim. Z kolei w argentyńskiej prowincji Chubut, gdzie żyje emigracja walijska, językiem tym posługuje się 5 tysięcy osób. W regionie tym ma on status języka urzędowego. Obecnie niewiele osób posługuje się wyłącznie językiem walijskim, niemal wszyscy walijskojęzyczni Walijczycy są dwujęzyczni. Można wyodrębnić cztery główne dialekty: wenedocjański, powyski, domecki i gwencki. Najstarsze zabytki literackie pochodzą z VI wieku. Walijski jest językiem p-celtyckim, podobnie jak inne języki brytańskie, a także język galijski.
Blisko spokrewnione z nim są języki: bretoński i kornijski.
Posiada 23 spółgłoski, przy czym występują dwa warianty płynnych l i r: dźwięczny i bezdźwięczny (zapisywane odpowiednio l, ll, r i rh). Samogłosek jest 12, dzielą się one na krótkie i długie. Występują również dyftongi. Osobliwością dla cudzoziemców jest to, że litera „w” służy do zapisu samogłoski „u”.
Na języku walijskim pisarz J.R.R. Tolkien oparł sindarin, język używany przez elfów z mitologii Śródziemia.
Rzeczowniki posiadają rodzaje (męski i żeński) i odmieniają się przez liczby. Brak odmiany przez przypadki. Współczesny walijski, podobnie jak angielski, jest językiem analitycznym o ograniczonym użyciu końcówek fleksyjnych, w przeciwieństwie do swojego celtyckiego przodka. Język walijski posiada dość skomplikowane reguły ortograficzne, które wynikają z jego fonologii i morfonologii, a w szczególności z alternacji w nagłosie po przyimkach, co utrudnia znalezienie określonego leksemu w słowniku.
Blisko spokrewnione z nim są języki: bretoński i kornijski.
Posiada 23 spółgłoski, przy czym występują dwa warianty płynnych l i r: dźwięczny i bezdźwięczny (zapisywane odpowiednio l, ll, r i rh). Samogłosek jest 12, dzielą się one na krótkie i długie. Występują również dyftongi. Osobliwością dla cudzoziemców jest to, że litera „w” służy do zapisu samogłoski „u”.
Na języku walijskim pisarz J.R.R. Tolkien oparł sindarin, język używany przez elfów z mitologii Śródziemia.
Rzeczowniki posiadają rodzaje (męski i żeński) i odmieniają się przez liczby. Brak odmiany przez przypadki. Współczesny walijski, podobnie jak angielski, jest językiem analitycznym o ograniczonym użyciu końcówek fleksyjnych, w przeciwieństwie do swojego celtyckiego przodka. Język walijski posiada dość skomplikowane reguły ortograficzne, które wynikają z jego fonologii i morfonologii, a w szczególności z alternacji w nagłosie po przyimkach, co utrudnia znalezienie określonego leksemu w słowniku.
Kraj (państwo)
-
Wielka Brytania
Wielka Brytania lub Zjednoczone Królestwo, Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej – państwo wyspiarskie w Europie Zachodniej, w skład którego wchodzą: Anglia, Walia i Szkocja położone na wyspie Wielka Brytania oraz Irlandia Północna leżąca w północnej części wyspy Irlandia. Na wyspie tej znajduje się jedyna granica lądowa Zjednoczonego Królestwa z innym państwem – Irlandią. Poza nią Wielka Brytania otoczona jest przez Ocean Atlantycki na zachodzie i północy, Morze Północne na wschodzie, kanał La Manche na południu i Morze Irlandzkie na zachodzie.
Wielka Brytania posiada kilkanaście terytoriów zależnych, które nie są formalnie częścią państwa, ale są z nim konstytucjonalnie powiązane i administracyjnie podległe. Należą do nich dependencje Korony brytyjskiej (Guernsey, Jersey i Wyspa Man) oraz brytyjskie terytoria zamorskie: Akrotiri, Anguilla, Bermudy, Brytyjskie Terytorium Antarktyczne, Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego, Brytyjskie Wyspy Dziewicze, Dhekelia, Kajmany, Falklandy, Georgia Południowa i Sandwich Południowy, Gibraltar, Montserrat, Pitcairn, Turks i Caicos oraz Wyspa Świętej Heleny, Wyspa Wniebowstąpienia i Tristan da Cunha.