Język rumuński
Język rumuński, sporadycznie dakorumuński (rum. ) – język z grupy romańskiej (podgrupa wschodnioromańska) języków indoeuropejskich, którym posługuje się około 24 mln osób, z czego około 17,25 mln w Rumunii, około 2,7 mln w Mołdawii (zob. też język mołdawski), Hiszpanii (ok. 2 mln), we Włoszech (ok. 800 tys.), około 200 tysięcy w Izraelu, około 100 tysięcy w Serbii i około 400 tysięcy na Ukrainie; mniejsze skupiska użytkowników w innych krajach (Australia, Azerbejdżan, Kanada, Węgry, Kazachstan, Rosja i USA).
Język rumuński jest językiem urzędowym w Rumunii i Mołdawii, a także w Wojwodinie (Serbia) na poziomie lokalnym.
Do jego zapisu stosuje się od 1860 roku alfabet łaciński. Wcześniej (od XVI wieku) stosowano w tym celu cyrylicę (w Mołdawii cyrylica obowiązywała też od momentu przyłączenia jej do ZSRR do 1989 roku).
W języku rumuńskim funkcjonuje wiele słów pochodzenia słowiańskiego, takich jak: da (tak), ceas (godzina, od słowa czas), război (wojna, od słowa rozbój), nevastă (żona, od słowa niewiasta), duh (duch) itd. Slawizmy stanowią obecnie 14% zasobu leksykalnego rumuńskiego języka standardowego,.
Przez niektórych badaczy za dialekty tego języka uważane są języki: istrorumuński, arumuński i meglenorumuński.
Dialektami języka rumuńskiego z grupy Româna moldovenească są Româna moldovenească vestică (używany w Rumunii) oraz Româna moldovenească estică (używany w Mołdawii).
Nowoczesną literaturę rozwinął w języku rumuńskim Mihai Eminescu.
W Polsce filologię rumuńską można studiować na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W Warszawie i Wrocławiu prowadzony jest jedynie lektorat, dostępny dla wszystkich studentów. W 2022 roku w Polsce było aktywnych 35 tłumaczy przysięgłych języka rumuńskiego.
Język rumuński to język romański, mający wiele wspólnego przede wszystkim z francuskim i włoskim, ale także z hiszpańskim i innymi językami zachodniej Europy.
Jednocześnie język rumuński należy do bałkańskiej ligi językowej i posiada wiele cech łączących go z innymi językami bałkańskimi – bułgarskim, macedońskim, greckim i albańskim.
Język rumuński jest językiem urzędowym w Rumunii i Mołdawii, a także w Wojwodinie (Serbia) na poziomie lokalnym.
Do jego zapisu stosuje się od 1860 roku alfabet łaciński. Wcześniej (od XVI wieku) stosowano w tym celu cyrylicę (w Mołdawii cyrylica obowiązywała też od momentu przyłączenia jej do ZSRR do 1989 roku).
W języku rumuńskim funkcjonuje wiele słów pochodzenia słowiańskiego, takich jak: da (tak), ceas (godzina, od słowa czas), război (wojna, od słowa rozbój), nevastă (żona, od słowa niewiasta), duh (duch) itd. Slawizmy stanowią obecnie 14% zasobu leksykalnego rumuńskiego języka standardowego,.
Przez niektórych badaczy za dialekty tego języka uważane są języki: istrorumuński, arumuński i meglenorumuński.
Dialektami języka rumuńskiego z grupy Româna moldovenească są Româna moldovenească vestică (używany w Rumunii) oraz Româna moldovenească estică (używany w Mołdawii).
Nowoczesną literaturę rozwinął w języku rumuńskim Mihai Eminescu.
W Polsce filologię rumuńską można studiować na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W Warszawie i Wrocławiu prowadzony jest jedynie lektorat, dostępny dla wszystkich studentów. W 2022 roku w Polsce było aktywnych 35 tłumaczy przysięgłych języka rumuńskiego.
Język rumuński to język romański, mający wiele wspólnego przede wszystkim z francuskim i włoskim, ale także z hiszpańskim i innymi językami zachodniej Europy.
Jednocześnie język rumuński należy do bałkańskiej ligi językowej i posiada wiele cech łączących go z innymi językami bałkańskimi – bułgarskim, macedońskim, greckim i albańskim.
Kraj (państwo)
-
Mołdawia
Mołdawia, Republika Mołdawii – państwo europejskie położone na terenach historycznej Besarabii oraz częściowo na lewym brzegu Dniestru.
Leżące na lewym brzegu Dniestru tzw. Naddniestrze, niewielka część Mołdawii zamieszkana w znacznej mierze przez Rosjan i Ukraińców, po upadku Związku Radzieckiego ogłosiło secesję i od czasu krótkiej wojny domowej w 1992 funkcjonuje jak niepodległe państwo ze stolicą w Tyraspolu (Naddniestrzańska Republika Mołdawska lub błędnie Mołdawska Republika Naddniestrza), które jednak nie jest uznawane na arenie międzynarodowej. Od tego czasu toczą się bezowocne rozmowy zjednoczeniowe, w których pośredniczy m.in. OBWE. Władze mołdawskie opowiadają się za zjednoczeniem „asymetrycznym”, w ramach którego Naddniestrze otrzyma szeroką autonomię, władze w Tyraspolu dążą zaś do zjednoczenia „symetrycznego”, w którym obie części Mołdawii będą miały takie same prawa. -
Rumunia
Rumunia (rum. România, IPA: //) – państwo unitarne w południowo-wschodniej części Europy. Graniczy z Węgrami i Serbią na zachodzie, Bułgarią na południu wzdłuż Dunaju oraz Ukrainą i Mołdawią na północy. Kraj ma także dostęp do Morza Czarnego. Stolicą i największym miastem Rumunii jest Bukareszt.
Od 14 grudnia 1955 członek ONZ, od 29 marca 2004 roku Rumunia jest członkiem NATO, a od 1 stycznia 2007 Unii Europejskiej. Po przyjęciu do UE Rumunia stała się siódmym według liczby ludności krajem wspólnoty.