ภาษาครีโอลเฮติ

ภาษาครีโอลเฮติ
ภาษาครีโอลเฮติ (Kreyòl ayisyen ; Créole haïtien; Haitian Creole) เป็นภาษาครีโอลที่ได้รับอิทธิพลส่วนใหญ่มาจากภาษาฝรั่งเศส นอกจากนี้ยังได้รับอิทธิพลจากภาษาโปรตุเกส ภาษาสเปน ภาษาอังกฤษ ภาษาตาอีโน และภาษาต่าง ๆ ในแถบแอฟริกาตะวันตก โดยมีผู้พูดประมาณกว่า 10–12ล้านคนทั่วโลก ซึ่งส่วนใหญ่มักเป็นชาวเฮติ

ก่อนช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 20 ภาษาครีโอลเฮติเป็นภาษาที่มีการใช้กันในวงจำกัด โดยประเด็นเกี่ยวกับการใช้และการเรียนการสอนภาษาครีโอลเฮติซึ่งเป็นภาษาที่ชาวฝรั่งเศสไม่สามารถเข้าใจได้เป็นประเด็นที่มีการโต้เถียงกันมาแล้วตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่ 19 เนื่องจากชาวเฮติบางคนมองว่าภาษาฝรั่งเศสเป็นอิทธิพลของพวกล่าอาณานิคม และชนชั้นสูงในฝรั่งเศสมักดูถูกภาษาครีโอลเฮติว่าเปรียบเสมือนภาษาฝรั่งเศสของคนที่ไร้การศึกษาหรือคนยากจน

ภาษาครีโอลเฮติเป็นภาษาที่มีการใช้กันในวงจำกัด การเรียนการสอนในโรงเรียนส่วนใหญ่มักจะใช้ภาษาฝรั่งเศสเป็นหลัก โดยก่อนหน้านี้เมื่อปี พ.ศ. 2521 ก็เคยมีการเสนอให้ใช้ภาษาครีโอลเฮติในการเรียนการสอนในสี่ปีแรกของชั้นประถมศึกษา แต่ก็ไม่ประสบความสำเร็จมากนัก แต่ก็ส่งผลให้มีการใช้ภาษาครีโอลเฮติในวงกว้างขึ้นเล็กน้อย ปัจจุบันรัฐบาลเฮติได้พยายามขยายการใช้ภาษาครีโอลเฮติให้กว้างขึ้น รวมถึงปรับปรุงระบบการเรียนการสอนในโรงเรียนด้วย

ประเทศ
  • ประเทศเฮติ
    เฮติ (Haiti; Ayiti; Haïti) หรือชื่อทางการคือ สาธารณรัฐเฮติ (Republic of Haiti; République d'Haïti; Repiblik d Ayiti) เป็นประเทศหนึ่งในกลุ่มประเทศแคริบเบียน ซึ่งอยู่ในทวีปอเมริกาเหนือ ตั้งอยู่บนเกาะฮิสปันโยลาในทะเลแคริบเบียน โดยมีเกาะเล็ก ๆ ใกล้เคียงด้วย คือ ลากอนาฟว์, ลาตอร์ตูว์, เลแกมิต, อีลาวัช, ลากร็องด์แก และนาวัส (ซึ่งมีข้อพิพาทกับสหรัฐอเมริกา) โดยประเทศเฮติมีพรมแดนทางทิศตะวันออกติดกับสาธารณรัฐโดมินิกัน มีพื้นที่ 27,750 ตารางกิโลเมตร (10,714 ตารางไมล์) มีเมืองหลวงคือปอร์โตแปรงซ์

    อดีตอาณานิคมของฝรั่งเศสแห่งนี้ประกาศเอกราชใน พ.ศ. 2347 ใช้ชื่อประเทศว่าเฮติ ซึ่งมาจากชื่อเกาะในคำอาราวักเก่าว่า อายีตี (Ayiti) โดยถือว่าเป็นประเทศเอกราชแห่งที่ 2 ในทวีปอเมริกา (รองจากสหรัฐอเมริกา) และเป็นสาธารณรัฐเอกราชของคนผิวดำแห่งแรกของโลกอีกด้วย แต่ทั้ง ๆ ที่เก่าแก่และมีอายุยาวนาน เฮติกลับเป็นชาติที่ยากจนที่สุดในซีกโลกตะวันตก