แผนที่ - ฮ่องกง (Hong Kong Special Administrative Region)

ฮ่องกง หรือ เซียงก่าง (Hong Kong; 香港) มีชื่ออย่างเป็นทางการว่า เขตบริหารพิเศษฮ่องกงแห่งสาธารณรัฐประชาชนจีน (Hong Kong Special Administrative Region of the People's Republic of China) เป็นเขตปกครองตนเองริมฝั่งทางตอนใต้ของประเทศจีนอยู่ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกในทางภูมิศาสตร์ มีสามเหลี่ยมปากแม่น้ำจูเจียงและทะเลจีนใต้โอบรอบ ด้วยเนื้อที่ 1,104 ตารางกิโลเมตร และประชากรกว่า 7.5 ล้านคน ถือเป็นเขตปกครองที่มีประชากรอยู่อาศัยหนาแน่นที่สุดแห่งหนึ่งในโลก ฮ่องกงยังเป็นหนึ่งในเขตปกครองตนเองที่พัฒนามากที่สุดในโลก, เป็นเมืองที่มีจำนวนตึกระฟ้ามากที่สุดในโลก และมีราคาอสังหาริมทรัพย์ที่แพงที่สุดแห่งหนึ่งของโลก

ประวัติศาสตร์ของฮ่องกงเริ่มต้นจากการเป็นอาณานิคมของสหราชอาณาจักร (ฮ่องกงของบริเตน) หลังจากจีนพ่ายแพ้ในสงครามฝิ่น เกาะฮ่องกง และดินแดนตอนปลายคาบสมุทรเกาลูนตกเป็นอาณานิคมใน ค.ศ. 1842 และ 1860 ตามลำดับ อาณานิคมขยายไปถึงคาบสมุทรเกาลูนหลังสงครามฝิ่นครั้งที่สอง และขยายออกไปอีกเมื่อสหราชอาณาจักรทำสัญญาเช่าดินแดนเป็นเวลา 99 ปีใน ค.ศ. 1898 ฮ่องกงของบริเตนถูกยึดครองโดยจักรวรรดิญี่ปุ่นตั้งแต่ ค.ศ. 1941 ถึง 1945 ในช่วงสงครามโลกครั้งที่สองก่อนจะกลับมามีสถานะเดิมอีกครั้งหลังการยอมจำนนของญี่ปุ่น ต่อมา สหราชอาณาจักรทำสัญญาส่งมอบดินแดนทั้งหมดคืนให้แก่ประเทศจีนใน ค.ศ. 1997 และมีสถานะเป็นหนึ่งในสองเขตบริหารพิเศษของจีน (อีกแห่งคือมาเก๊า) แต่จีนได้รับรองให้ฮ่องกงสามารถรักษาระบอบการปกครองและเศรษฐกิจที่แยกจากประเทศจีนแผ่นดินใหญ่ได้ โดยอยู่ภายใต้หลักการของ "หนึ่งประเทศ สองระบบ" มานับแต่นั้น

เดิมทีฮ่องกงเป็นเพียงหมู่บ้านเกษตรกรและชาวประมง แต่ความเจริญได้เข้ามาสู่เกาะอย่างรวดเร็วและได้พัฒนาจนกลายเป็นหนึ่งในศูนย์กลางทางการค้าและการเดินเรือที่สำคัญที่สุดแห่งหนึ่งของโลก ฮ่องกงกลายเป็นหนึ่งในสี่เสือแห่งเอเชียที่มีการพัฒนาอุตสาหกรรมในช่วงทศวรรษ 1950 และแม้จะไม่มีสถานะเป็นประเทศ แต่ในปัจจุบันฮ่องกงเป็นผู้ส่งออกรายใหญ่อันดับสิบ และผู้นำเข้ารายใหญ่อันดับเก้าของโลก ฮ่องกงบริหารเศรษฐกิจแบบผสมโดยเน้นระบบทุนนิยมซึ่งมีการเก็บภาษีต่ำและมีระบบการค้าเสรี รายได้หลักมาจากภาคบริการและการส่งออก มีสกุลเงินคือดอลลาร์ฮ่องกง ซึ่งเป็นสกุลเงินที่มีการซื้อขายมากที่สุดเป็นอันดับแปดของโลก ฮ่องกงมีจำนวนมหาเศรษฐีอาศัยอยู่มากที่สุดเป็นอันดับสามของโลก และมากที่สุดเป็นอันดับสองในทวีปเอเชีย แม้ว่าฮ่องกงจะมีรายได้ต่อหัวของประชากรสูง แต่ยังประสบปัญหาความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจในระดับสูงเช่นกัน โดยมีความเท่าเทียมกันของรายได้ต่ำ และประสบปัญหาค่าครองชีพสูงเป็นลำดับต้น ๆ ของโลก

ฮ่องกงเป็นเขตปกครองตนเองที่พัฒนาแล้วอย่างสูง โดยอยู่ในอันดับสี่จากการจัดอันดับดัชนีการพัฒนามนุษย์ และประชากรมีความคาดหมายคงชีพสูง และจากการมีประชากรอาศัยอย่างหนาแน่น ทำให้ฮ่องกงพัฒนาระบบเครือข่ายการคมนาคมที่มีประสิทธิภาพสูงโดยมีอัตราการใช้บริการขนส่งสาธารณะสูงถึง 90% ฮ่องกงยังอยู่ในอันดับสี่ของโลกในการจัดอันดับด้านความสามารถการแข่งขันทางการเงิน ฮ่องกงมีส่วนร่วมในองค์การการค้าโลก, ความร่วมมือทางเศรษฐกิจเอเชีย-แปซิฟิก, คณะกรรมการโอลิมปิกสากล และหน่วยงานของสหประชาชาติหลายแห่ง

มีการบันทึกว่าชื่อของเกาะฮ่องกงมีการเขียนเป็นอักษรละตินครั้งแรกว่า "He-Ong-Kong" ใน ค.ศ. 1780 แต่เดิมหมายถึงปากน้ำเล็ก ๆ ที่ตั้งอยู่ระหว่างท่าเรือแอเบอร์ดีนและชายฝั่งทางตอนใต้ของเกาะฮ่องกง แอเบอร์ดีนเป็นจุดเริ่มต้นการติดต่อระหว่างกะลาสีชาวอังกฤษและชาวประมงท้องถิ่น แม้จะไม่ทราบที่มาของชื่ออักษรละตินดังกล่าว แต่เชื่อกันว่าเป็นการออกเสียงการออกเสียงตามภาษาจีนกวางตุ้ง hēung góng

ชื่อนี้มีความหมายตามตัวอักษรว่า "ท่าเรือที่หอมหวาน" และ "ท่าเรือที่เต็มไปด้วยเครื่องหอม" โดยความหมายของคำว่า "หอมหวาน และ กลิ่นหอม" ที่ปรากฏในชื่อ อาจหมายถึงรสหวานของน้ำจืดที่ไหลผ่านท่าเรือซึ่งมาจากแม่น้ำจูหรืออาจเป็นกลิ่นจากโรงงานเครื่องหอมที่เรียงรายตามแนวชายฝั่งทางเหนือของเกาลูน เครื่องหอมและไม้หอมทั้งหมดถูกเก็บไว้ใกล้ท่าเรือแอเบอร์ดีนเป็นจำนวนมากเพื่อส่งออกก่อนที่อ่าววิกทอเรียจะได้รับการพัฒนา เซอร์จอห์น เดวิส (ผู้ว่าการอาณานิคมคนที่สอง) เสนอแนวคิดในสมมติฐานของชื่อเกาะอีกหนึ่งประการ โดยเดวิสกล่าวว่าชื่อนี้อาจมาจากคำว่า "Hoong-keang" ซึ่งหมายถึง "กระแสน้ำสีแดง" เนื่องจากสีของดินที่น้ำตกบนเกาะไหลผ่าน

ชื่อ Hong Kong ในปัจจุบันเริ่มมีการใช้ใน ค.ศ. 1810 โดยในช่วงแรกนิยมเขียนติดกันเป็น Hongkong กระทั่ง ค.ศ. 1926 รัฐบาลประกาศให้เขียนเป็นสองคำแยกจากกัน จึงมีการใช้คำว่า Honk Kong อย่างเป็นทางการมานับแต่นั้น แต่บริษัทต่าง ๆ ที่ก่อตั้งขึ้นในช่วงอาณาณิคมยังนิยมใช้ชื่อ Hongkong อยู่ เช่น Hongkong Land, Hongkong Electric Company, Hongkong and Shanghai Hotels และ Hongkong and Shanghai Banking Corporation (HSBC) แต่ในปัจจุบันแทบไม่พบเห็นการเขียนติดกันแล้ว