İsveççe

İsveççe
İsveççe, İsveç ve Finlandiya'nın güney ve batı sahillerinde 9,6 milyonu aşkın kişi tarafından konuşulan bir Kuzey Cermen dilidir.

İsveççe Hint-Avrupa dil grubunun, Cermen dil ailesinin kuzey koluna aittir. Diğer İskandinav dillerinden Norveççe ile en çok, Danca ile biraz daha az derecede karşılıklı anlaşılabilecek şekilde yakınlık teşkil eder. İzlandaca ile ise daha az benzerdir.

Modern İsveççe, 19. yüzyılda İskandinav dillerinden ayrılmış ve 20. yüzyılda ayrı bir dil olarak kabul edilecek duruma gelmiştir. Bugün, İsveççe bilenlerin %99'u aynı dili konuşur ve yazarlar. Yerel yönetimlerce desteklenmelerine rağmen, farklı şiveler gitgide yok olmaktadır.

İsveççe İsveç'te 8 milyon İsveçli'nin anadili, 1 milyon göçmenin ikinci dili olmak üzere, bu ülkede yaşayan 9 milyon insan tarafından konuşulur. Finlandiya nüfusunun %5,5'inin (290 000 kişi) anadili İsveççedir. Finlandiya'da anadili Fince olan kişiler arasında da ikinci veya üçüncü dil olarak konuşulur. Estonya nüfusunun % 2'si (26 000 kişi) İsveççe konuşur. İstatistiklere göre dünyada ABD'de yerleşik 67 000, diğer ülkelere göç etmiş 200 000 dolayında İsveçli de dahil olmak üzere toplam 9,6 milyon insan İsveççe bilmektedir.

Ülke
  • Åland
    Åland (Fince; Ahvenanmaa, İsveççe; Åland), Güneybatı Finlandiya'da Ahvenanmaa Özerk Bölgesi'ni (maakunta) oluşturan takımadalar. Botni Körfezi girişinde, Aland Denizi'nin doğusunda, İsveç kıyılarının 25 mil açığındadır. Yalnızca 80 ada üzerinde yerleşme vardır; bunun dışında 6 bin ada ıssızdır. Alçak kayalıklarla birlikte yüzölçümü 1.481 km²dir.

    Ada halkı 12. yüzyılda İsveçli misyonerlerce Hristiyanlaştırılmıştır. İsveç'e karşı büyük bir deniz zaferi kazanan Rus Çarı I. Petro 1714'te adaları ele geçirmiştir. 1917'de Finlandiya bağımsızlığını ilan edince Åland halkı kendi kaderini tayin hakkı istedi. Finlandiya, adaların özerkliğini kabul etmekle beraber ayrılmalarına karşı çıktı. Finlandiya, sorunun çözümü için Milletler Cemiyeti'ne başvurdu. Milletler Cemiyeti'nde oluşturulan bir komisyon adalara özerklik verilmesi şartıyla Finlandiya'nın egemenliğinin tanınmasına karar verdi. Karara göre, tarafsızlığı hükme bağlanan Åland Adaları, hiçbir zaman silahlandırılamayacak, askerî üs olarak kullanılmayacaktı. Finlandiya 6 Mayıs 1920'de Åland Adaları'na özerklik tanıyarak kendi eyalet parlamentosu kurma hakkı verdi.