Bản đồ - Riyadh

Riyadh (الرياض ar-Riyāḍ phát âm Najd:, tiếng Việt:E-ri-át) là thủ đô và là thành phố lớn nhất của Ả Rập Xê Út. Thành phố cũng là thủ phủ của vùng Riyadh, và thuộc về vùng lịch sử Najd. Riyadh nằm tại trung tâm hoang mạc An Nafud của bán đảo Ả Rập, trên cao nguyên Najd ở độ cao 600 m so với mực nước biển và là nơi cư trú của 7,6 triệu người năm 2019; khiến nó trở thành thành phố đông dân nhất ở Ả Rập Xê Út, đông thứ hai ở thế giới Ả Rập sau Cairo và đông thứ 38 ở châu Á.

Thành phố lần đầu tiên được gọi với cái tên Riyadh là vào năm 1590, bởi một nhà biên niên sử Ả Rập thời kỳ đầu. Năm 1737, Deham Ibn Dawwas, người từ láng giềng Manfuha, đến định cư và nắm quyền kiểm soát thành phố. Deham đã xây một bức tường xung quanh thành phố, và nguồn gốc nổi tiếng nhất của cái tên Riyadh là từ thời kỳ này, được cho là ám chỉ các thị trấn ốc đảo trước đó có trước bức tường do Deham Ibn Dawwas xây dựng. Năm 1744, Muhammad ibn 'Abd al-Wahhab thành lập liên minh với Tiểu vương của Dir'iyah, Muhammad bin Saud, và vào năm 1774, họ chiếm Riyadh từ Deham. Tuy nhiên, nhà nước của họ, bây giờ được gọi là Nhà nước Ả Rập Xê Út thứ nhất, đã sụp đổ vào năm 1818. Turki ibn Abdullah thành lập Nhà nước Ả Rập Xê Út thứ hai vào đầu thế kỷ 19 và đặt Riyadh làm thủ đô của nó vào năm 1825. Tuy nhiên, triều đại của ông đối với thành phố đã bị gián đoạn bởi cuộc tấn công của liên minh Ottoman-Jabal Shammar. Cuối cùng, vào đầu thế kỷ 20, 'Abdulaziz ibn Saud, được biết đến ở phương Tây với cái tên đơn giản là Ibn Saud, đã lấy lại vương quốc Nejd của tổ tiên vào năm 1902 và củng cố quyền cai trị của mình vào năm 1926 với cuộc chinh phục vùng Hejaz. Sau đó, ông đặt tên cho vương quốc của mình là Ả Rập Xê Út vào tháng 9 năm 1932với thủ đô là Riyadh.

Riyadh là trung tâm chính trị và hành chính của Ả Rập Xê-út và trong khi việc xác định quyền lực phân lập ở nước này rất khó khăn, bốn cơ quan chính phục vụ các vai trò tương tự có thể được tìm thấy ở thành phố: Hội đồng tư vấn (còn được gọi là Shura hoặc hội đồng Shura), Hội đồng Bộ trưởng Ả Rập Xê-út, Quốc vương và Hội đồng Tư pháp tối cao Ả Rập Xê-út. Cùng với bốn cơ quan tạo thành cốt lõi của hệ thống luật pháp của Ả Rập Xê Út, trụ sở của các cơ quan chính phủ lớn và nhỏ khác cũng được đặt tại Riyadh. Thành phố có 112 đại sứ quán nước ngoài, hầu hết trong số đó nằm ở quận as-Safarat hoặc Khu phố ngoại giao (tiếng Ả Rập: حي السفارات, tiếng La tinh: Hayy as-Safarat, gọi tắt là 'Quận các đại sứ quán') ở phía tây thành phố.

Riyadh cũng có ý nghĩa kinh tế to lớn, vì nó là nơi đặt trụ sở chính của nhiều ngân hàng và công ty lớn, chẳng hạn như Ngân hàng Thương mại Quốc gia (NCB), Ngân hàng Alinma và Ngân hàng Ả Rập-Anh (SABB). Đường cao tốc số 65, được người dân địa phương gọi là Đường Quốc vương Fahd, chạy qua một số trung tâm thương mại quan trọng trong thành phố, bao gồm Khu tài chính King Abdullah, một trong những khu tài chính lớn nhất thế giới, Al Faisaliyah Center và Kingdom Centre. Riyadh là một trong những thành phố có dân số tăng nhanh nhất thế giới và là nơi sinh sống của nhiều người nước ngoài. Thành phố thu hút 16 triệu khách du lịch mỗi năm, trở thành nơi được tham quan nhiều thứ hai trong thế giới Ả Rập. Riyadh được xác định là một thành phố toàn cầu.

Thành phố được chia thành 15 quận, đứng đầu là thị trưởng và Ủy ban Hoàng gia Riyadh do Thống đốc tỉnh, Faisal bin Bandar Al Saud làm Chủ tịch. Kể từ tháng 7 năm 2020, Thị trưởng là Faisal bin Abdulaziz bin Mohammed bin Ayyaf Al-Muqrin. Phần lớn dân số của Tỉnh Riyadh tập trung xung quanh Riyadh, vì phần còn lại của tỉnh chủ yếu chỉ là sa mạc, với rất ít thành phố nhỏ được nối với nhau bằng các đường cao tốc nhỏ từ hai đến bốn làn xe, chẳng hạn như Wadi ad-Dawasir.