Kaart (cartografie) - Belgrado (Belgrade)

Belgrado (Servisch: Београд, Beograd; letterlijk 'witte stad') is de hoofdstad en grootste stad van Servië. Tussen 1918 en 2003 was het tevens de hoofdstad van Joegoslavië en tussen 2003 en 2006 de hoofdstad van Servië en Montenegro. In 2011 telde de stad Belgrado 1.166.763 inwoners, de metropoolregio Belgrado telde ongeveer 1.700.000 inwoners. Belgrado ligt aan de zuidrand van de Pannonische vlakte, waar de Sava uitmondt in de Donau. De stad werd in de twintigste eeuw vijfmaal gebombardeerd.

Vanaf de 3e eeuw v.Chr. lag op deze plaats een aanvankelijk Keltische en later Romeinse nederzetting die door de Romeinen Singidunum werd genoemd. Vervolgens ging de plaats deel uitmaken van het Byzantijnse Rijk, waarna overheersing door Hunnen, Sarmaten, Ostrogoten en Avaren volgde, tot de Serven hier arriveerden rond het jaar 630. In geschreven bronnen wordt Belgrado in 878 genoemd als onderdeel van het koninkrijk Bulgarije, onder de naam Beligrad, wat wit fort of witte stad betekent. Later werd Belgrado weer onderdeel van het Byzantijnse Rijk en van het Bulgaarse Rijk. Vanaf de middeleeuwen ligt de stad in het Servische koninkrijk.

De eerste Servische koning die over Belgrado regeerde was Dragutin (1276-1282), die de stad onder de naam Nándorfehérvár ('Nándors witte burcht' cadeau kreeg van de toenmalige koning van Hongarije.

In 1456 sloegen de oprukkende Turken, die drie jaar eerder Constantinopel hadden veroverd, beleg voor Belgrado. Ze konden worden afgeslagen, maar in 1521 viel Belgrado alsnog in Turkse handen. Sindsdien werd de stad driemaal door de Oostenrijkers veroverd en door de Turken heroverd. Pas na twee Servische opstanden in de 19e eeuw kwam Belgrado in 1867 definitief in Servische handen. Vanaf 1804 tot 1878 werden duizenden Slavische moslims uit Servië en Belgrado verbannen of gedwongen om de orthodox-christelijke leer aan te nemen. Van honderden moskeeën bleef er maar één over die in 2004 in brand is gestoken tijdens onlusten. In 1918 werd Belgrado de hoofdstad van Joegoslavië, na het uiteenvallen van zowel het Oostenrijks-Hongaarse Rijk als het Ottomaanse Rijk. Van april 1941 tot 1944 werd Belgrado door nazi-Duitsland bezet, waarbij de stad vooral door een bombardement van de Luftwaffe zwaar werd beschadigd; hierbij vielen 2.274 slachtoffers. In oktober 1944 werd de stad bevrijd door het Rode Leger, hoewel de Joegoslavische partizanen deze bevrijding eveneens claimden. Na herstel van Joegoslavië als communistische staat, was Belgrado weer de hoofdstad. In 1992 viel Joegoslavië uit elkaar en werd Belgrado de hoofdstad van Servië en Montenegro; na het zelfstandig worden van Montenegro in 2006 alleen nog van Servië.