Ουιγούρ γλώσσα

Ουιγούρ γλώσσα
Η Ουιγούρ γλώσσα (αγγλική προφορά ΔΦΑ : [ˈwiːɡər] (ئۇيغۇر تىلى), Uyghur tili, (ئۇيغۇرچە), Uyghurche), Ουιγούρ προφορά ΔΦΑ : [ʊjˈʁʊr]. πρότερα γνωστή ως Ανατολική Τούρκι, είναι Τουρκική γλώσσα με 8 έως 11 εκατομμύρια ομιλητές, και ομιλείται κυρίαρχα από τους Ουιγούρους στην Αυτόνομη Περιοχή των Ουιγούρων του Σιντζιάνγκ της δυτικής Κίνας. Σημαντικές κοινότητες ομιλητών της γλώσσας βρίσκονται στο Καζακστάν και το Ουζμπεκιστάν και άλλες χώρες με κοινότητες εκπατρισμένων Ουιγούρων. Η Ουιγούρ γλώσσα είναι επίσημη γλώσσα της Σιντζιάνγκ και χρησιμοποιείται ευρέως στην τυπογραφία, το ραδιόφωνο και την τηλεόραση.

Η Ουιγούρ ανήκει στις Καρλούκ γλώσσες κλάδο της οικογένειας των Τουρκικών γλωσσών, που περιλαμβάνει επίσης γλώσσες όπως η Ουζμπεκική. Όπως πολλές άλλες τουρκικές γλώσσες, η Ουιγούρ επιδεικνύει αρμονία φωνηέντων και το φαινόμενο της συγκόλλησης, δηλαδή οι περισσότερες λέξεις σχηματίζονται ενώνοντας μορφήματα από κοινού. Επίσης στη γλώσσα απαντάται το φαινόμενο Ουμλάουτ. Εκτός της επίδρασης άλλων τουρκικών γλωσσών, η Ουιγούρ ιστορικά έχει επηρεαστεί σημαντικά από την Περσική και Αραβική και πιο πρόσφατα από τη Μανδαρινική Κινεζική και τη Ρωσική γλώσσα.

Το αραβικής προέλευσης αλφάβητο είναι το κοινότερο και το μόνο τυποποιημένο στην Κίνα, αν και χρησιμοποιούνται και άλλα βοηθητικά συστήματα γραφής για βοηθητικούς και ιστορικούς λόγους. Αντίθετα με τα υπόλοιπα αραβικής προέλευσης αλφάβητα, το αλφάβητο Ουιγούρ έχει υποχρεωτικά σημεία στίξης για όλα τα φωνήεντα και έχει 32 γράμματα.

Χώρα
  • Κίνα
    Η Κίνα (中国, πινγίν: Zhōngguó, Τζονγκγκουό), επίσημα Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας (中华人民共和国, πινγίν: Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó, Τζονγκχουά Ρένμίν Γκονγκχέγκουό), είναι χώρα της Ανατολικής Ασίας και η χώρα με τον μεγαλύτερο πληθυσμό στον κόσμο, 1.411.778.724 σύμφωνα με την απογραφή του 2020. Η έκτασή της είναι 9.596.961 τ.χλμ.. Πρωτεύουσα της Κίνας είναι το Πεκίνο. Γεωγραφικά είναι η μεγαλύτερη χώρα στην περιοχή της Ανατολικής Ασίας και η τέταρτη μεγαλύτερη στον κόσμο μετά τη Ρωσία, τον Καναδά και τις ΗΠΑ. Συνορεύει με 14 κράτη: Βιετνάμ, Λάος, Μιανμάρ, Ινδία, Μπουτάν, Νεπάλ, Πακιστάν, Αφγανιστάν, Τατζικιστάν, Κιργιζία, Καζακστάν, Ρωσία, Μογγολία και Βόρεια Κορέα. Από την ίδρυση της, το 1949, κυβερνάται από το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας (ΚΚΚ).

    Η Κίνα ήταν ένας από τους πρώτους πολιτισμούς του κόσμου. Το κέντρο του πρωτοκινεζικού πολιτισμού ήταν η εύφορη λεκάνη του Κίτρινου Ποταμού στην πεδιάδα της Βόρειας Κίνας. Η Κίνα ήταν μια από τις σημαντικότερες οικονομικές δυνάμεις στις τελευταίες δύο χιλιετίες από τον 1ο έως τον 19ο αιώνα, όταν και προσωρινά εκτοπίστηκε από τη Δύση και την Ιαπωνία. Για χιλιετίες, το πολιτικό σύστημα της Κίνας στηρίχθηκε σε απόλυτες κληρονομικές μοναρχίες ή δυναστείες, ξεκινώντας από την ημιθρυλική δυναστεία Σιά τον 21ο αιώνα π.Χ. Από τότε, η Κίνα επεκτάθηκε, διασπάστηκε και επανενώθηκε πολλές φορές. Τον 3ο αιώνα π.Χ., οι Τσιν επανένωσαν τη Κίνα και ίδρυσαν την πρώτη κινεζική αυτοκρατορία. Η δυναστεία Χαν (206 Π.Χ. – 220 Κ.Χ.) ήταν η δυναστεία στην οποία οι Κινέζοι εφύηραν μερικές αρκετά προηγμένες τεχνολογίες για την εποχή τους, συμπεριλαμβανομένης της χαρτοποιίας και της πυξίδας, ενώ αναπτύχθηκαν παράλληλα οι τομείς της γεωργίας και της ιατρικής. Η εφεύρεση της πυρίτιδας και του κινητού τύπου (προδρόμου της τυπογραφίας) στη δυναστεία των Τανγκ (618–907), αλλά και άλλων εφευρέσεων στη διάδοχη δυναστεία των Βόρειων Σονγκ (960–1127), ολοκλήρωσε τη διαμόρφωση των Τεσσάρων μεγάλων εφευρέσεων. Ο πολιτισμός των Τανγκ εξαπλώθηκε ευρέως στην Ασία, καθώς ο νέος δρόμος του μεταξιού έφερε στη Κίνα εμπόρους από τη Μεσοποταμία και το Κέρας της Αφρικής. Η δυναστεία των Τσινγκ ήταν η τελευταία δυναστεία της Κίνας. Η δυναστεία των Τσινγκ απετέλεσε την εδαφική βάση της σύγχρονης Κίνας, αλλά υπέστη μεγάλες εδαφικές απώλειες εξαιτίας του ξένου ιμπεριαλισμού. Τον 19ο αιώνα η Κίνα έχασε αρκετά εδάφη υπέρ της Ρωσίας και της Ιαπωνίας.